Op 9 maart 2021 organiseerde de Federatie voor Gezondheid en Alles is Gezondheid het verdiepende Webinar: ‘Batenstrategie voor Gezondheid en Vitaliteit: kansen voor de toekomst’.

Kijk hier het webinar terug:

Thomas Plochg (de Federatie voor Gezondheid), Peter Hoekstra (De Nederlandsche Bank) en Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid) gingen in op de vraag hoe verzekeraars en andere belanghebbenden het investeren in de gezondheid van mensen meer kunnen laten lonen.

Met speciale aandacht voor de ontwikkeling van een ‘batenstrategie’ als ontbrekend puzzelstuk voor een toekomstbestendige gezondheid en zorg. Dit complementair aan de huidige focus op ziekte, risico’s en schadelast. Lees het artikel op Zorgvisie.

We zien dat verzekeraars voorzichtig de beweging naar vitaliteitsdenken maken. Kijk naar initiatieven als Samen Gezond, Actify, het Fitzme portal en a.s.r. vitality. Maar is dit voldoende voor zoveel mogelijk gezonde en vitale levensjaren met een minimum aan chronische aandoeningen?

Het idee is dat een batenstrategie pas tot volle wasdom komt als de juiste prikkels in het zorgstelsel worden ingebouwd. Denk aan meerjarige polissen in de basisverzekering met vitaliteitsprogramma’s van dezelfde looptijd. Dit omdenken zien we bijvoorbeeld ook terug in regionale vitaliteitsfondsen, leefstijlrekeningen of de Kavelmethode.

In de uitzending geeft Ruben Wenselaar (Menzis) een reactie op het voorstel voor een batenstrategie.

Vragen

• Waarom is de verschuiving van ‘kosten naar baten’ zo belangrijk?
• Wat zijn kansrijke ontwikkelingen voor gezondheid als verdienmodel?
• Hoe kunnen we investeringen in preventie (toch) terugverdienen?
• Hoe kunnen verzekeraars de beweging naar gezondheid versnellen?
• Wat zijn ideale systeemprikkels om gezondheid te laten floreren?
• Welke kennis is nodig om mensen te gidsen in een gezond leven?

Voor wie

Alle zorg- en gezondheidsprofessionals die (willen) werken aan het vitaliseren van mensen en het laten lonen van gezondheid.

Clipjes

• Fryslân DOK Onbeperkte Elfstedentocht: mogelijkheden voor mensen met een beperking.
• HealthKIC: Kavelmodel: anders organiseren en financieren van gezondheid in de regio

Slides

Bekijk de slides uit webinar.

Lees meer

• Artikel Zorgvisie Batenstrategie voor Gezondheid en Vitaliteit
• Zorgverzekeraars willen ‘gezondheidsplicht’ voor heel de zorg
• Volkskrant: Preventie als gezondheidsplicht
• Opinie.: Gezondheidsplicht bestaat uit meer dan ontmoediging van ongezond gedrag
• CZ, Menzis en Zilveren Kruis: betere zorgsamenwerking in de regio, meer preventie
• Onderzoek laat zien: investeren in leefstijl loont
• Onderzoek: leefstijladvisering inde praktijk
• Voor effectief preventiebeleid is meer verantwoordelijkheid nodig
• Blog: Niet één, maar twee paradigmashifts
• Nu investeren in de publieke gezondheidszorg loont
• KIC: Achterhoek eerste kavel in acceleratiefase
• Gezonde rekenkamer: dialoog over gezondheid als verdienmodel
• Onderzoek in de huisartsenpraktijk: Positieve gezondheid zet de zorg op zijn kop

Op 18 februari 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met Dialoog Gemeenschapskracht een webinar over de bouwstenen van een Sociale Basisinfrastructuur in de wijk. De praktijk staat centraal. Cases uit Utrecht en Deventer laten zien hoe wijkbewoners met professionals constructief samenwerken aan gezonde gemeenschappen. Stap voor stap en met aandacht voor (alternatieve) financiering.

Bekijk hier het webinar terug (aanmelden met e-mail)::

Bekijk de slides

Clipjes

• Digitaal platform Utrecht Oost
• Buurtassistenten Utrecht Oost
• Deventer: Wijk voor Elkaar

Meer informatie

• Wijkdebat ‘Hoe gezond is Utrecht Oost’
• Wijkinformatiepunt Utrecht Oost
• BuurtGeluk in Deventer
• Fieldlab GROZ Deventer 
• Bouwstenen inclusieve samenwerking in de wijk

Programma

Het denken vanuit bewoners en een vraaggerichte aanpak zien zien we terug in de praktijkcases in het webinar:

• Utrecht: met Anja van der Aa (Samen030, GezondNL) kijken we naar de aanpak en ervaringen in Utrecht Oost en Kanaleneiland. Daar werken buurtbewoners met eigen communicatiekanalen (krant, tv en digitaal platform) zelf aan hun leefstijl, zijn wijkinformatiepunten opgezet, wordt burenhulp gecoördineerd en hevelt de gemeente gelden over naar de wijk. Ook gaat Anja in op omgaan met de enorme versnippering van zorg & welzijn en het toewerken naar een collectief. Waar te beginnen? Hoe kun je groeien? Hoe financiering binnenhalen? Wat laat je juist niet aan bewoners over?
• Deventer: met Grace Brok (sociaal ondernemer, Wijk voor Elkaar, SV Helios) ontdekken we als je de behoefte van de bewoner centraal stelt en daarbij de juiste omgeving creëert, dat een positieve leefstijlverandering mogelijk is op eigen kracht. (Lifestyle Change). Vanuit de wijkaanpak in Colmschate vertelt Grace over de eigen kracht van inwoners, buurtbanen en burenhulp, het werken met bewonersbudgetten en de rol van sportverenigingen. Tegelijk is het ook belangrijk om een gelijkwaardig samenspel met (zorg) professionals/organisaties te ontwikkelen. Hoe sluit je aan bij bewoners? Welke ambities mag je hebben? Wat betekent zelfsturing? Hoe kom je tot waar buurtgeluk?

Context

Bewoners willen steeds vaker zelf een bijdrage leveren aan gezondheid in hun buurt, dorp of wijk. In veel wijken zijn bewonersinitiatieven, sociaal ondernemers, professionals, gemeenten en zorgverzekeraars al bezig met het organiseren ‘van onderop’, ieder vanuit zijn eigen perspectief. De vraag is hoe we hiervan een samenwerkend geheel maken.

Het in 2020 verschenen (werk)boekje ‘Sociale basisinfrastructuur: voor vitale en gezonde gemeenschappen’ reikt de essentiële bouwstenen aan voor een inclusieve samenwerking. Het is een handreiking om informele bewoners- en gebiedscollectieven op constructieve wijze te verbinden met het formele zorg- en ondersteuningssysteem.

In de publicatie spreekt de praktijk boekdelen. Diverse voorbeelden laten zien hoe burgers en professionals samenwerken om de gezondheid in de buurt te verbeteren. Duidelijk is alvast dat dé oplossing voor een gezonde wijk niet bestaat. Wel zien we overal de verschuiving van professionele zorg naar zorg voor elkaar. Met het vinden van de juiste balans tussen systeemorganisatie en zelfsturing als gemeenschappelijke uitdaging.

Op 4 februari 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met de Beweging Veerkracht en Onderwijs een webinar over het belang van een gezonde leefstijl voor kinderen en hoe basisscholen in de praktijk kunnen werken aan gezondheidsbevordering.

De belangstelling voor de uitzending was groot. Meer dan 800 mensen meldden zich aan vanuit het (basis)onderwijs, jeugdgezondheid (JGZ), zorg, welzijnswerk, kinderopvang, lokale overheid en de wereld van sport, bewegen en groen. Met een gemiddeld rapportcijfer van een 7,6 was ook de kijkerswaardering hoog. 95% geeft aan dat het webinar bruikbaar is in de praktijk en een ruime meerderheid doet nieuwe inzichten op. Ook krijgen we tientallen ideeën en contacten voor de Beweging Veerkracht en Onderwijs. Net als vragen voor een mogelijk vervolgwebinar. Zoals: hoe benader je partners voor financiering, hoe ziet een ketenaanpak er uit, hoe krijg je onwillenden mee, hoe maak je gezond traktatiebeleid leuk, hoe betrek je de kinderopvang het beste, e.d.

Op deze pagina tref je de belangrijkste informatie uit de uitzending op een rij:

Bekijk de slides

Vertoonde clips

• Basisschool de Regenboog 
• Gezonde School
• Gezonde Basisschool van de Toekomst

Meer weten

• Kindtool Positieve Gezondheid (iPH)
• Kom in beweging bij Basisschool de De Regenboog
• Handreiking mentale gezondheid jeugd (Trimbos)
• Werken aan mentale gezondheid jongeren: voor gemeenten (NJI)
• Visual: NCJ Leefstijl ThuisTips
• Aan de slag met Gezonde School 
• Bouwstenen en uitgangspunten Gezonde Basisschool Toekomst
• Tijdschrift Gezondheidswetenschappen: special Gezonde School
• Artikel Maria Jansen en Mariken Leurs over innovaties
• VWS verkenningsrapportage: Gezonder op de Basisschool
• Themamagazine Gelijke Kansen Alliantie: Gezonde Basisschool Toekomst
• Jongerenhulponline.nl

Beweging Veerkracht en Onderwijs

Dit webinar vond plaats in de context van #MissieVeerkracht en de Beweging Veerkracht en Onderwijs, met ondersteuning van Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), Institute for Positive Health (iPH) en Federatie voor Gezondheid.

Beweging Veerkracht en Onderwijs bouwt voort op een opinieartikel in Financiële Dagblad (4-7-2020) dat Missie Veerkracht onderschreef. We willen het niet bij woorden laten. Met kleine stappen bouwen we voort aan het grotere doel: onderwijs méér inzetten als bron van veerkracht en gezondheid.

Sprekers

• Inleiding: Hans Christiaanse (Netwerkadviseur Onderwijs en Jeugd bij Alles is Gezondheid).
• Praktijkcase: interview met Mariëlle Siebelt (Directeur Basisschool De Regenboog in Enschede). Over hoe je als school klein kan beginnen, hoe je dat regelt en wat dat zo maar kan opleveren (kinderen bewegen uur per dag m.m.v. vakleerkrachten LO en sportstagiairs).
• Implementatie: Elise Beket (Jeugdarts bij GGD Flevoland) licht toe hoe je het Gezonde School vignet betekenisvol maakt en welke samenwerkingspartners scholen kunnen opzoeken om de gezondheidsambities waar te maken (wie doet wat).
• Innovatie in de regio: Maartje Willeboordse (docent en onderzoeker Universiteit Maastricht). Gaat in op de opbrengsten van de Gezonde Basisschool van de Toekomst, hoeveel zin het heeft voor scholen om te investeren in gezondheid en hoe het met de kosten staat.

Onderwerpen

Dit webinar geeft feiten en voorbeelden hoe scholen op een laagdrempelige manier aan gezondheid kunnen werken. Vragen die aan bod komen:

• Wat betekent het in de praktijk om een school gericht op gezondheid te zijn?
• Wat zijn voor- en nadelen? Waarom zou je hier als school naar streven?
• Welke tips zijn er voor leerlingen, leraren en bestuurders om door te pakken?
• Hoe kan de Kindtool Positieve Gezondheid behulpzaam zijn?
• Hoe krijg je ouders mee in gezondheidsbevordering?
• Hoe ziet de overige lokale samenwerking eruit (JGZ, gemeente, opvang)?
• Hoe verhoudt landelijk beleid zich tot regionale initiatieven?

Context

Gezonde schoollunches, lessen over voeding, schoolfruit, gezonde traktaties, meer bewegen, actief buitenspelen: steeds meer (basis)scholen zien het belang in van een gezonde leefstijl van hun leerlingen en willen samen met kinderen en ouders iets doen aan gezondheidsbevordering.

Aan de schoolpoort zien we deze trend duidelijk terug in het groeiend aantal verklaringen, certificaten en vignetten waarin scholen duidelijk maken dat ze gezondheid belangrijk vinden en op allerlei manieren aandacht besteden aan voeding, beweging en leefstijl.

De Gezonde Basisschool van de Toekomst gaat nog een stap verder en vertaalt de aanpak in aanpassingen in roosters, lesstof en afspraken met kinderopvang en gemeenten. En wat blijkt? Gezonde leerlingen zitten -letterlijk en figuurlijk- lekkerder in hun vel en presteren beter (Universiteit Maastricht).

Toch is de weg naar gezonde en vitale leerlingen niet zonder obstakels: de snackbar zit om de hoek, de tablet lonkt, ongezond gedrag is hardnekkig, ouders werken niet altijd mee, leraren ontbreekt het aan tijd, financiering is lastig en sommige gezinnen hebben andere zaken aan hun hoofd (armoede, ziekte, scheiding, etc.).

In het kader van de Week van de Werkstress (2020) vond het webinar ‘Werkstress: het antwoord is Positieve Gezondheid’ plaats, georganiseerd door OVAL en Alles is Gezondheid. Vanuit het bedrijfsleven, de gezondheidszorg, het sociaal domein, was er ruimschoots belangstelling voor inzichten om stress (op het werk) te voorkomen.

Positieve gezondheid en werk

Karen van Ruiten, programmadirecteur Alles is Gezondheid en webinarhost, peilt onder de deelnemers de stelling: Mailverkeer buiten werktijd: eigen regie of stressfactor? Voor een ruime meerderheid valt dit toch onder eigen regie. Josje Dikkers, lector Hogeschool Utrecht, herkent de uitslag. “Uit onderzoeken blijkt dat het voor veel mensen rust geeft om toch even mail gezien te hebben, maar er zijn wel grote verschillen tussen mensen. Dit komt ook uit onderzoeken naar thuiswerken.”

Josje neemt ons mee in de achtergrond van Positieve Gezondheid en duurzaam behoud in waardig werk aan de hand van praktijkverhalen en theorie. Het gedachtegoed Positieve Gezondheid, geiniteerd door Machteld Huber, bekijkt gezondheid breder dan alleen de afwezigheid van ziekte, een definitie zoals die door World Health Organisation werd aangehouden. De verschuiving naar “het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven”, is mensgericht en holistisch, heeft een dynamisch perspectief en kent een integrale aanpak.

Balans werk en privé

Er wordt in deze snel veranderende maatschappij een beroep gedaan op ons aanpassingsvermogen. In het model van Clark wordt gesproken over de mens als ‘boundary crossers’ tussen werk en privé. Door technologische mogelijkheden wordt de grens overgestoken van thuis naar werk en vice versa. De grenzen vervagen, zo ook de balans, helemaal nu in coronatijden.

Het holistisch aspect van Positieve Gezondheid, komt ook tot uitdrukking in verschillende sociaal psychologische modellen, zoals die binnen het vakgebied van HRM gebruikt worden. Twee modellen passeren de revue. Ten eerste het duaal procesmodel, zoals besproken in het handboek HRM heden en morgen, waarin aandacht is voor actief ouder worden (‘active ageing’). Ten tweede kun je in de werkcontext niet om het JD-R-model heen. In dit model wordt een verbinding gelegd tussen taakeisen en hulpbronnen. Mensen met veel taakeisen, maar ook veel hulpbronnen, zijn over het algemeen meer bevlogen, maar dat betekent niet dat je geen last kunt hebben van werkstress.

Reflectie

Het model van Positieve Gezondheid (spinnenweb) is een individueel gespreksinstrument, een moment van reflectie. ‘Wat is voor mij belangrijk? Hoe kom ik daar?’ Vervolgens kan iemand hierover in gesprek met zijn/haar omgeving. Het instrument wordt nog krachtiger als het gekoppeld is aan de HR-visie en het HR-beleid van een organisatie.

Vitaliteitsbeleid

Er is een manier gevonden om het spinnenweb van Huber te vertalen naar de integrale ‘fit’ op het werk, bestaande uit vijf principes van fit voor een integraal gezondheids- en vitaliteitsbeleid.  Omdat het model van Positieve Gezondheid pas recent in de praktijk gebruikt wordt zijn er nog niet veel effectstudies. Er zijn wel veel ervaringsstudies, met positieve uitkomsten.

Bekijk deel 1 van het webinar:

In gesprek over de praktijk

Gert-Jan Aleman, Vitality Manager bij gemeente Den Haag vertelt dat in het Arbocentrum alles rondom gezondheid zowel preventief als curatief bij elkaar komt, waarbij aandacht is voor de zes dimensies uit het spinnenweb.

Samen met de zorgverzekeraar is een providerboog ontwikkeld. Mensely is als arbodienst aangetrokken omdat zij de eigen regie van de medewerker centraal stellen in hun beleid. Ook in de HR-strategie staat de mens centraal, de directie staat hier ook achter. Een divers aanbod van workshops en trainingen maakt dat je als professional goed kunt samenwerken en de verschillende aspecten van Positieve Gezondheid goed kunt adresseren. Op verschillende niveaus wordt er gekeken naar een toegankelijk aanbod. Door goed te luisteren naar medewerkers ontstaat eigenaarschap.

Wat werkt om eigen regie te stimuleren? Het voeren van ‘het goede gesprek.’ De gemeente Den Haag faciliteert hierin zowel de medewerker als de leidinggevende. Vertrouwen is hierin de sleutel, zodat mensen intrinsiek gemotiveerd zijn om informatie en ervaringen te delen. Op de vraag hoe een leidinggevende op weg te helpen, gaf Ed Moolhuizen, Medisch Directeur bij Mensely, aan: “Allereerst door de goede randvoorwaarden te scheppen zodat er tijd is om dit te doen. Dat betekent dat de board aan de voorkant verantwoordelijkheid moet nemen.”

Bekijk deel 2 van het webinar:

Wil je een vraag stellen? Neem contact op met Piet Vessies,  onze netwerkadviseur werk.

Op dinsdag 13 oktober 2020 organiseert Alles is Gezondheid samen met iPH en Vereniging Arts en Leefstijl een webinar over leefstijl en positieve gezondheid (in tijden van corona). Met huisartsen Iris de Vries en Karolien van den Brekel nemen we een kijkje in de spreekkamer. Hoe kunnen mensen zelf de juiste koers voor een gezond leven (blijven) bepalen? Wat kunnen artsen doen om patiënten goed op weg te helpen? Welke effecten heeft corona op de veerkracht van mensen? 

In dit webinar hoor je uit eerste hand hoe je het spinnenweb Positieve Gezondheid, Leefstijlroer en andere (gespreks)tools in de praktijk kan toepassen.

Kijk terug

Clipjes

Bekijk hier de (volledige) clipjes uit de uitzending:

• Animatie Mijn Positieve Gezondheid
• Limburgse arts die met PG werkt

Instrumenten

Ga hier naar de besproken gespreksinstrumenten:

• Spinnenweb Positieve Gezondheid
• Leefstijlroer Arts en Leefstijl

Handboeken

• Handboek Leefstijlgeneeskunde nu te bestellen
• Handboek Positieve Gezondheid verschijnt begin 2021

Slides

Bekijk hier de slides uit de uitzending

Meer weten

Meer informatie over:

• Positieve Gezondheid: www.iph.nl
• Leefstijlgeneeskunde: www.artsenleefstijl.nl
• Ouderen en PG

Programma webinar

Een gezonde leefstijl is van levensbelang. Door leefstijlziekten overlijden elk jaar duizenden mensen, terwijl gezond eten, niet roken en genoeg bewegen de gezondheid blijvend kan verbeteren. Covid-19 legt hierop nog eens extra nadruk. Maar waar te beginnen? Bijvoorbeeld met het Leefstijlroer. Dit instrument geeft handvatten om de juiste koers te bepalen voor een gezonde leefstijl. Van voeding tot slaap en zingeving. In elk geval staat de patiënt of cliënt zélf aan het roer en kan hij eigenhandig bijsturen.

Ook de bredere benadering van Positieve Gezondheid is op deze gedachte gestoeld. In dit concept wordt gezondheid niet meer gezien als de afwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Het spinnenweb Positieve Gezondheid, ontwikkeld door grondlegger Machteld Huber, is inmiddels een bekende (gespreks)tool in de wereld van zorg en welzijn (en daarbuiten).

Toch is het voor (zorg)professionals soms lastig om dit soort (gespreks)instrumenten op een goede manier toe te passen op de werkvloer of in beleid. In dit webinar illustreren huisartsen Karolien van den Brekel (verbonden aan iPH) en Iris de Vries (verbonden aan Vereniging Arts en Leefstijl) met casussen hoe je het ‘andere gesprek’ kan voeren met de patiënt en welke tools je in de spreekkamer kan gebruiken.

In het bijzonder zoomen ze in op de toepassing van het spinnenweb van Positieve Gezondheid en het Leefstijlroer voor een gezonder leven. Beide hulpmiddelen leiden tot (hele) andere gesprekken in de spreekkamer dan die over ziekte, zorg en behandeling. De modellen kijken juist naar factoren buiten het biomedisch model en spreken mensen aan op hun kracht en mogelijkheden, niet op hun zwaktes en beperkingen.

In dit webinar gaan we in op de volgende vragen:

• Waarom is leefstijl -juist nu- zo belangrijk in de gezondheidszorg?
• Hoe voer je het ‘andere gesprek’ (met een patiënt of cliënt)?
• Welke hulpmiddelen en interventies kan je daarbij gebruiken?
• Hoe pas je het spinnenweb PG en Leefstijlroer toe (in de spreekkamer)
• En hoe vullen beide (gespreks)tools elkaar aan?
• Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen deze tools?

Het webinar is bedoeld voor alle zorg- en welzijnsprofessionals, beleidsmakers en andere betrokkenen die werken met Positieve Gezondheid en/of leefstijlgeneeskunde actief willen invoeren. Ook in relatie tot Covid-19.

Sprekers

• Iris de Vries: is huisarts, onderzoeker en voorzitter van de Vereniging Arts en Leefstijl. De vereniging maakt het positieve effect van een gezonde leefstijl zichtbaar en ondersteunt zorgprofessionals in de advisering van patiënten. Onder andere met praktische tools zoals het Leefstijlroer.
• Karolien van den Brekel: is huisarts, intern consulent preventie en adviseur bij iPH, dé motor achter Positieve Gezondheid. In haar werk richt ze zich veel op samenwerking in de wijk, om mensen in hun eigen leefomgeving te stimuleren naar een gezonder leven.
• Karen van Ruiten: is teamhoofd van Alles is Gezondheid, een zelfregulerend netwerk van 3.000 publieke en private partners dat de beweging naar een gezonder Nederland stimuleert. Karen is moderator van het webinar.

Iedere 4 jaar wordt er op basis van de data van het RIVM een nieuwe landelijke nota gezondheidsbeleid geschreven. Ook dit jaar, ten tijde van de coronacrisis is een nieuwe nota uitgebracht. Deze nota zet gezondheid breed op de agenda. En heeft in haar visie naast de achterliggende problematiek van gezondheid, ook Positieve Gezondheid en het belang van samenwerking beschreven. Het grootste deel van de gemeenten hebben Positieve Gezondheid al in hun beleid staan, maar vinden vertaalslag of regierol pakken nog lastig. Ook provincies pakken steeds vaker een rol in gezondheidsbeleid. Er zijn al mooi successen in het land geboekt.

In dit webinar wordt u geïnspireerd om anders te denken en anders te doen. Positieve Gezondheid centraal betekent een ander verhaal zowel provinciaal, regionaal als lokaal! Hoe vertalen gemeenten en provincies (positieve) gezondheid naar de buurt of wijk?

Het webinar is een co-productie van Alles is Gezondheid en IPH.  Begeleiding ligt in handen van netwerkadviseur Margriet de Jager.

Op 7 juli 2020 organiseren NCJ, Proscoop, Stichting Emovere en Alles is Gezondheid een webinar over jongeren met onbegrepen lichamelijke klachten. Boodschap: met een benadering die gericht is op mentaal welbevinden en onderliggende emoties is er meer kans op herstel.

Kijk hier

Zie Mij Nu

Op deze website vind je een serie openhartige verhalen van kinderen en jongeren met onbegrepen lichamelijke klachten ook wel SOLK (Somatisch, Onvoldoende verklaarde, Lichamelijke Klachten).

Lees hier het hele verhaal van Iris:

Verhalenbundel

De verhalen van jongeren met SOLK zijn ook gebundeld in een boekje. Klik hier als je deze verhalenbundel in pdf of fysieke vorm wilt ontvangen (gratis).

Bekijk hier de eerder verschenen verhalenbundel van volwassenen met onbegrepen lichamelijke klachten.

Slides

Bekijk hier de slides uit de uitzending (met de presentatie van jeugdarts Wico Mulder).

Reacties webinar en verder lezen

De hoge kijkersaantallen en vele reacties op dit webinar geven aan dat er in het veld veel belangstelling is voor dit onderwerp. We benadrukken vanuit de organiserende partijen dat we een brede blik op gezondheid en behandeling van klachten voorstaan. Klachten kunnen vele oorzaken hebben, waarbij wij het belang van (onderliggende) emoties graag de aandacht geven die het verdiend.

Kijk hier voor meer informatie over SOLK en een lijstje met boeken, zowel voor kinderen, jongeren als volwassenen:

Tevens tref je hier de huidige medische adviezen op dit onderwerp.

Programma webinar

Volgens recent onderzoek gaat circa 40% van alle consulten bij huisartsen over lichamelijke klachten waarvoor geen of onvoldoende somatische verklaring wordt gevonden (SOLK). Bij sommige medisch specialismen kan dit zelfs oplopen tot 66%. Deze getallen betreffen volwassenen. Voor kinderen en jongeren worden percentages tussen de 15 tot 25% genoemd (o.a Perquin, 2002, proefschrift, C. Meesters 2003).

Om een beeld te schetsen: we hebben het dan bijvoorbeeld over jongeren en kinderen die langdurig te maken hebben met (vaak een combinatie van) buikkrampen en diarree, vermoeidheid, rugpijn, schouderklachten, hoofdpijn, misselijkheid, aangespannen bekkenbodem, urineverlies, slapeloosheid, pijn in de gewrichten, zware benen, slaapproblemen, eczeem, astma en angsten.

Effectieve hulp wordt bemoeilijkt door onze focus op het biomedisch model, alleen klachten- symptoombestrijding, een gebrekkige samenwerking tussen zorgverleners en weinig aandacht voor preventie. Het zorgsysteem regeert en het labelen op lichamelijke oorzaken zorgt ervoor dat jongeren met onderliggende mentale- of emotionele problemen in een vicieuze cirkel belanden.

De centrale vraag in het webinar is hoe (zorg)professionals deze spiraal kunnen doorbreken en we de aandacht kunnen verleggen naar het beter leren begrijpen van -de verhalen- van jongeren. Want ook gevoelens en emoties kunnen ziekmakend zijn (en vragen om andere oplossingen). Anders gesteld: hoe kunnen we overmatige diagnostiek en medicalisering verminderen?

In de uitzending gaan we gaan in op:

• Wat zijn die onbegrepen lichamelijk klachten en hoe vaak komt het voor?
• Wat is het verhaal van jongeren met SOLK? Wat gebeurt er allemaal in je leven?
• Hoe kunnen we hier op een andere manier naar kijken?
• Wat de rol is van het kind en gezin, maar vooral ook jouw rol als (zorg)professional?
• Hoe kunnen we onbegrepen pijn of onverklaarbare klachten voorkomen?
• Wat mag of moet er veranderen in curatieve of preventieve zin?

Sprekers:

• Wico Mulder: Arts M&G / MPH / Jeugdarts Adolescenten, adviseur NCJ (Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg)
• Petulia van Tiggelen: programmamaker, ervaringsdeskundige SOLK, coach, lid van Emovere en productie Zie Mij Nu.
• Jantina (in de studio): 18 jaar, student MBO (media en vormgeving), werkt in tattooshop. Klachten: migraine, zenuwpijn, moe en Lyme.
• Iris (op video): 17 jaar, eindexamen gymnasium, was moe, overgeven, hoofdpijn, buikpijn, oorpijn, longontsteking, chronisch vermoeidheidssyndroom en Pfeiffer.

Gespreksleiding is in handen van Karen van Ruiten, programmahoofd van Alles is Gezondheid

Her webinar is gericht op zorgprofessionals (artsen, specialisten, behandelaars, verpleegkundigen, psychologen, etc.) en andere betrokkenen bij de gezondheid van jeugd (onderwijs, welzijn, gezin, sport, overheid). De uitzending is ook uitstekend geschikt voor jongeren en ouders zelf.

Dit webinar is het startpunt van het traject Zie Mij Nu en markeert tevens de lancering van de gelijknamige website. Hierin vragen de samenwerkende partijen om (maatschappelijk) bewustzijn voor SOLK problematiek en bieden we handreikingen om kinderen en jongeren op een andere manier te benaderen en behandelen.

Zo biedt www.ziemijnu.nl een serie openhartige verhalen van jongeren met onbegrepen lichamelijke klachten. Bij elk verhaal zit een boodschap van de jongere voor de gezondheidszorg. Ook vind je onder elk verhaal reflectie en advies van ‘de zorgprofessional’ (gebundelde respons van verschillende artsen en zorgmedewerkers).

Initiatiefnemers:

• NCJ: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) is het innovatie- en kenniscentrum voor de JGZ-sector (jeugdgezondheid).
• Proscoop: de regionale adviesorganisatie in Noordoost-Nederland voor goede zorg en gezondheid dichtbij. Zusterorganisaties zijn vindbaar via het ROS netwerk
• Stichting Emovere: groep van SOLK ervaringsdeskundigen en professionals met een innovatieve kijk op SOLK. Zie ook depijnvoorbij.
• Alles is Gezondheid: netwerk van 3.000 publieke en private partners dat bijdraagt aan de beweging naar een gezonder Nederland.

Donderdag 25 juni 2020, op de eerste tropische dag van het jaar, organiseerden Alles is Gezondheid, Een tegen eenzaamheid, Rode Kruis, RIVM,  en Klimaatverbond Nederland het webinar ‘Hitte in tijden van corona, hoe beschermen we onze ouderen’.

Het webinar is hier terug te kijken en vrij om te delen.

Hieronder zijn waardevolle links naar websites en documenten die achtergrond geven bij de onderwerpen die zijn besproken tijdens het webinar.

1. Alle RIVM adviezen over hitte, met nieuw ondersteunend informatiemateriaal filmpjes en de vragen en antwoorden over Hitte en COVID-19.

2. De weer en klimaatpluim van het KNMI geeft de weersverwachting voor de komende 14 dagen.

3. Het Rode Kruis geeft korte en bondige tips met infographics, ook over hitte en COVID 19. Er kan beroep worden gedaan op het Rode Kruis als hittehulp nodig is. Het Rode Kruis verzorgt ook voorlichtingsactiviteiten over Hitte, onder andere met de hitte-bingo. Contact: YBreedijk@redcross.nl.

4. De GGD-en van Oost Nederland hebben in augustus vorig jaar onderzoek gedaan naar de hittebeleving van 7000 leden van hun burgerpanel.

5. Het FNV Arbo-adviespunt geeft adviezen over werken in de hitte en heeft een werkklimaat app ontwikkeld.

6. Geïnspireerd door de sport zijn de koelvesten tegen de hitte. In de zorg worden ze steeds meer ingezet. Klimaatverbond Nederland heeft een makkelijk zelf te maken patroon online gezet.

7. Steeds meer gemeenten werken aan een lokaal hitteplan, om nog meer op maat, met betrokkenheid van lokale organisaties, tijdens hitteperiodes in actie te komen.

8. Eenzaamheid vergroot de kwetsbaarheid voor hitte. Ouderen, de grootste voor hitte kwetsbare groep, verwachten deze zomer extra last te hebben van eenzaamheid vanwege de coronacrisis blijkt uit onderzoek van KBO-PCOB.

9. Het VWS programma ‘Een tegen eenzaamheid’ informeert over en verbindt de vele lokale eenzaamheidsinitiatieven.

10. Climate Adaptation Services (CAS), TAUW en Klimaatverbond Nederland hebben een hitte-en-eenzaamheidskaart ontwikkeld waarmee gemeenten kunnen zien waar de voor hitte kwetsbare wijken zijn.

11. Milieucentraal zet de belangrijkste maatregelen op een rijtje om de woning koel te houden.

12. De Groene Huisvesters hebben voor woningcorporaties de brochure corporaties en hittestress geschreven.

13. Alles is gezondheid is de plaats waar zeer veel initiatieven en kennis voor een gezonder Nederland samenkomen. Ook rondom het thema groen, bijvoorbeeld via ons kennisdossier Groen en gezondheid. Kijk bijvoorbeeld eens naar dit wachtkamerfilmpje (zonder geluid) of deze interactieve infographic naar alle bewezen effecten van natuur op onze gezondheid.

14. Vergroening van de tuin en de gevel is een andere manier om hittestress te verminderen. En dient ook andere doelen als het verbeteren van de gezonde leefomgeving en het voorkomen van wateroverlast en droogte. Er zijn heel veel initiatieven. Samen Klimaatbestendig heeft een overzicht gemaakt. Meer dan 125 gemeenten zijn inmiddels aangesloten bij Stichting Steenbreek, waar lokaal veel groeninitiatieven bij betrokken zijn.

15. In de versteende stad kan de hitte nog 7-10 graden oplopen vergeleken met het buitengebied. In het rapport de hittebestendige stad van de Hogeschool van Amsterdam staan aanbevelingen om de hitte in de stad te beperken.

16. Wageningen University & Research komt met voorbeelden uit praktijk en wetenschap en aanbevelingen in document ‘Groen in de stad, temperatuur en klimaat’.

17. Het Nationaal Ouderenfonds heeft sinds het begin van de coronacrisis een speciaal coronapanel ingesteld, waarin 55-plussers regelmatig worden gevraagd hun mening te geven over diverse onderwerpen rondom corona en ouder worden. Uit de enquête over de zomer(eenzaamheid) blijkt dat bijna 30% van de respondenten minder uitkijkt naar de zomer door de warmte.

18. Het KNMI gaat in op de verwachte hitte van 2020 in een opwarmend klimaat.