Doe-tank Missie Mentaal: Hoe kunnen zowel IQ als EQ op school tot bloei komen?

Ruim honderd onderwijsvernieuwers kwamen 5 juni samen om na te denken over hoe kinderen het best geholpen kunnen worden om op school naar potentie te kunnen bloeien. Het was bijzonder om over schotten en schaduwen heen te stappen en vanuit verschillende invalshoeken na te denken over structurele veranderingen. Hoe kunnen zowel IQ als EQ op school tot bloei komen? 

Met elkaar kwamen zij via het Wicked Problem Canvas tot de volgende perspectieven:

1. Waar willen we naartoe? Meer levenslessen in het onderwijs
We willen een onderwijsomgeving creëren waarin zowel cognitieve als emotionele, sociale en fysieke ontwikkeling centraal staat. Met andere woorden: hoe krijgen we meer levenslessen in het onderwijs?

2. Complexiteit: wat zijn tegenstrijdige belangen?
Het onderwijs kent het fenomeen van de 17 miljoen bondscoaches: iedereen heeft er een mening over. Er wordt veel naar elkaar gewezen en weinig samengewerkt door gevestigde partijen en onderwijsvernieuwers. Daarnaast wordt sociaal-emotionele ontwikkeling ervaren alsof het er op het bordje bij moet komen. Hierdoor ontstaat te veel druk en te weinig ruimte om te transformeren.

3. Behoeften en pijnpunten scholieren: Ik ben meer dan mijn prestatie
Er moet iets veranderen om jongeren weerbaar op te laten groeien. Leerlingen voelen zich te weinig gezien worden als mens en te veel als hun prestaties. (Een volgende workshop wordt een co-creatie mét jongeren zodat we hun perspectief dieper kunnen onderzoeken.)

4. Behoeften belanghebbenden: heldere kaders en andere beloningsstructuren
Bestuurders willen grip op ziekteverzuim en leraren willen grip op hun rol. Zij voelen zich te veel ‘hulpverlener’. Maar wat als cognitief- en sociaal-emotioneel elkaar versterken en scholen niet alleen voor cognitieve prestaties beloond worden?

5. Oude Context: school als efficiënte kennismachine
De school van vandaag heeft door een hoge mate van standaardisatie en efficiëntie ongelooflijk veel mensen cognitief weten op te leiden. Dat is een enorme verdienste.

6. Nieuwe Context: menselijkheid
Er is behoefte aan een nieuwe zienswijze, waarin menselijkheid en verbinding centraal staan als tegenhanger van de toenemende digitalisering. Adaptiviteit, samenwerking en bewustzijn worden/zijn van vitaal belang.

7. Succes Scenario: een school waar iedereen tot bloei kan komen
We zien het onderwijs als een plek waar niet alleen IQ tot bloei komt, maar ook EQ. Het moet een plek zijn waar iedereen tot bloei kan komen, wie je ook bent of waar je ook vandaan komt. Waar het niet alleen gaat over wat je weet of kunt, maar nog veel meer over wie je bent. Als mens in een veranderende maatschappij. Waar je 21e-eeuwse vaardigheden leert. Waar je leert hoe je kennis interpreteert en hoe je interacteert met jezelf en anderen.

8. Randvoorwaarden & Risico: Een Gezamenlijk Ontwerpproces
Wellicht kan het bedrijfsleven en de buurt een rol spelen in het bieden van meer levenslessen op school. We moeten de verantwoordelijkheid niet individualiseren maar collectiviseren.
Dit vraagt commitment aan een langdurige missie en duidelijke keuzes. Structurele financiering, een onderzoekende (en niet oordelende) houding en het centraal stellen van de behoeften van kinderen zijn hierbij cruciaal.

Vragen:

• Hoe kunnen we de persoonlijke ontwikkeling van elk kind centraal stellen in het onderwijs?
• Hoe kan er beter samengewerkt worden?
• Hoe kunnen scholen worden beloond voor sociaal-emotionele ontwikkeling?
• Hoe kunnen we de kracht van het bedrijfsleven en de maatschappij benutten?
• Hoe kunnen we mentaal onderwijs opschalen zonder kwaliteitsverlies?

Kansen en ideeën

De school als platform:

• Van “iedereen bondscoach” naar begrip en samenwerking met docenten.
• Gezamenlijkheid van probleem tussen zorg en school accepteren.
• Laat jongerenwerkers co-mentoren worden op school.
• Bestaande interventies breder implementeren.

Een krachtig verhaal:

• SIRE-campagne: een kind is meer dan zijn brein.
• Aandacht voor EQ-personeel zodat er draagvlak ontstaat.

Exploratieve living lab:

• Voorlopersnetwerk van scholen die IQ én EQ centraal zetten.
• Structureel in rooster & curriculum.
• Afstemming op de natuur.
• Ander toetsingssysteem met minder stress.
• Nieuwe lesontwikkeling (bijv. Mental Health First Aid).

Advies

In nauwe samenwerking met jongeren, opdrachtgevers, scholen, jeugdgezondheidszorg en andere belanghebbenden, adviseren we een nieuwe kijk op onderwijstransformatie te ontwikkelen. Een visie waarbij mentaal welzijn niet iets is wat erbij komt, maar de voedingsbodem wordt voor succes in al haar vormen. Door slimmer samen te werken met ondersteuners uit de maatschappij om de druk van leraren af te halen en in gezamenlijkheid jongeren te helpen hun potentie te bereiken.

Meedoen en denken?

Heb je ideen en wil je een bijdrage leveren aan deze missie? Meld je via deze link aan voor onze Slack-platform. (Slack is een app om makkelijk samen te werken. Het is gemakkelijk en gratis in gebruik. )

Vervolgsessie

In het najaar organiseren we een vervolgsessie. Hier willen we graag leerlingen en scholen bij betrekken. Heb je ideeën, deel ze in het slack ‘ideeën-behoeftes-vervolgsessie’ kanaal.

We verkenden met elkaar de dimensies die ten grondslag liggen aan het vraagstuk ‘Hoe maken we van school een plek waar zowel EQ als IQ bloeien?’. In de dialoog werd duidelijk dat er vele manieren zijn om te werken aan verandering. Die manieren zijn allemaal waardevol en nodig.