Gezond Gesprek Janine Schimmelpenninck: Leven met Geluk, Vrijheid en Verbondenheid

Wico Mulder, netwerkadviseur Mentale Gezondheid, sprak met Janine Schimmelpenninck, oprichter van The Orange Tree Foundation en grondlegger van de Natural Skills psychologie. Haar gelijknamige boek biedt handvatten om je mentale welzijn te vergroten via inzicht in je innerlijke natuur. Een brede kijk op gezondheid, die past bij het denken en doen van het Alles is Gezondheid-netwerk.

Waarom is Natural Skills ontstaan?

‘Ik denk dat er veel meer aandacht voor psychologie moet zijn. In de basis, dus ook in het onderwijs. Ik vind het echt heel bizar dat we kinderen taal en rekenen leren en dat we psychologie eigenlijk altijd een beetje buiten onszelf parkeren, terwijl het fundamenteel onderdeel van ons uitmaakt. Soms hoor je mensen wel zeggen, laat ik hier even psychologisch naar kijken, maar het besef dat we psychologische wezens zijn is er niet. Ik denk dat het tijd is om fundamenteel vanuit een breed natuurlijk perspectief te gaan kijken.’

Hoe kunnen we psychologisch sterker worden?

‘Je leert niet over psychologie, maar ervan. Het gaat om het ontdekken en ervaren in de klei. Leren voelen. Onze aandacht wordt constant naar buiten getrokken. Zo werken de zintuigen.
Momenteel is het een grote jungle in de wereld en is het essentieel dat we “naar binnen” gaan. We zijn dat niet gewend. Het is een volwassen worden van de mens. Het gaat om de verbinding tussen hoofd en hart.’

Kun je kort de Natural Skills psychologie uiteenzetten?

In deze psychologie gaan we uit van onze innerlijke natuur. Het is geen visie, maar beschrijving hoe het natuurlijk werkt. Zo wil ieder mens gelukkig zijn en geen pijn lijden. Maar we willen ook vrij zijn en ons verbonden voelen. Deze drie factoren bepalen ons leven. Natural Skills zijn de psychologische middelen die ons van nature ter beschikking staan om deze diepe natuur tot bloei te laten komen.

Natural skills werken als soort natuurwetten die gaan over hoe we waarnemen, denken en voelen.

• Waarneming vindt van binnen naar buiten plaats. Dus moeten we zorgen dat we goed kunnen waarnemen. Hoe troebel is je lens? Wat staat je in de weg?
• Gedachten en gevoel vormen samen onze staat van zijn. Je kan niet negatief ergens over denken en je daar positief over voelen. Hiervan zijn we ons niet altijd bewust. En voordat we het doorhebben laten we ons leiden door onze ervaring in plaats van dat we onze ervaring leiden.
• We zijn geconditioneerd. Conditionering werkt als blueprint voor hoe je denkt. Relaties zijn je speelveld, je spiegel om die condities te verkennen en te veranderen. Experimenteren is belangrijk. Leren door ontdekken.
• Het vermogen om bewuste aandacht te hebben. Iedereen probeert je aandacht te vangen. Marketing, sociale media. Je aandacht is een product geworden waar iedereen aan trekt. In staat zijn aandacht te hebben voor iets, dat leren we niet meer. We zijn bijna bang om niks te doen hebben. Het is eng om naar binnen te kijken omdat we niet weten wat je daar aantreft.
• Het vermogen om jezelf te veranderen. Ik denk dat dat mogelijk is, maar we hebben weinig vertrouwen om onszelf te veranderen. Daarom willen we anderen veranderen. De ultieme manier is geven en nemen. Van geven word je rijk en van nemen word je vrij. Het gaat niet om materialistische termen maar om hoe je denkt en hoe je voelt. Je geeft het beste wat je hebt en je neemt het meest ellendige wat je ziet.

Wat wil jij met Natural Skills betekenen?

‘Als je kijkt naar de psychiatrie of naar de psychologie dan zie je de cognitieve benadering, waarbij het emotionele en het spirituele aspect vaak missen. Dan ga je in mijn ogen voorbij aan het natuurlijke. We kunnen nadenken over onze psyche en oeverloos discussiëren over hoe iemand kijkt naar de wereld en wat dat betekent, maar voor mij is het essentieel om je af te vragen en stil te staan bij: hoe werkt het nou van nature en wat gebeurt er nou? Ik wil met Natural Skills een veilig fundament bieden voor iedere vorm van sociaal emotioneel leren. Wat ik doe in deze psychologie is eerst het fundament leggen dat voor ieder mens geldt. We hebben allemaal geluk, vrijheid en connectie nodig, daar gedijen we van nature goed in.’

Hoe komen we dichter bij onze natuur?

‘We nemen alleen waar van binnen naar buiten, door onze innerlijke bril. We zijn volledig geconditioneerd door onder meer onze opvoeding en cultuur. We zien de wereld vanuit ons eigen perspectief en daarom kijken we allemaal anders. Wanneer je inzicht krijgt in je conditionering en de natuur als uitgangspunt neemt, kun je natuurgetrouw gaan handelen. Dan gaan de dingen voor je werken. Dat brengt rust en vertrouwen. Dat is heel belangrijk want je kunt niet functioneren als je je niet veilig voelt.’

Is veiligheid nodig om Natural Skills psychologie toe te passen?

‘Veiligheid is een randvoorwaarde om te leren. Wanneer iemand zich niet veilig voelt, kan het innerlijke evenwicht verstoord raken. Hierdoor kan iemand een slachtofferhouding aannemen, anderen veroordelen en door die gesloten houding mentaal steeds verder achteruit gaan. Er is op school te weinig aandacht voor emotionele veiligheid. Natural skills psychologie is een basis. Leren betekent letterlijk: het vermogen om antwoord te geven op wat zich aandient in het leven. Dat kan alleen met een open houding en met zelfkennis. En met de kennis dat iedereen verschillend geconditioneerd is.

Wat werkt implementatie van deze natuurlijke psychologie tegen?

‘Het is denk ik onwetendheid, geen onwil. Er is weinig echte connectie en we leiden aan psychologische ongeletterdheid. Waarom onderrichten we dit niet op school? Het is een nieuwe taal die we moeten leren, met een alfabet en grammatica. Het is eigenlijk heel vanzelfsprekend, maar we plaatsen onszelf als psychologische wezens buiten de maatschappij, terwijl we er onderdeel van zijn. We richten ons met name op cognitieve en technologische vooruitgang.’

Hoe kunnen we dat in jouw ogen veranderen?

‘Er is meer zelfkennis nodig. Niet alleen voor ons eigen mentale welzijn maar ook uit maatschappelijk belang. Mensen die bijvoorbeeld algoritmes coderen zijn niet altijd psychologisch geletterd en integriteit staat bij technologische veranderingen niet hoog op de agenda. Denk bijvoorbeeld aan gezichtsherkenning. Humane integriteit maakt de wereld juist veiliger. Het creëert eenheid. Ik beschrijf hoe dat van nature werkt. Het brengt je terug bij je eigen natuur. Ik wil heel graag dat Natural Skills psychologie meer bekendheid krijgt. Niemand vindt natural skills onzin, iedereen herkent het. Iedereen kan psychologisch leren ‘lezen en schrijven’, zodat we systemen kunnen veranderen van binnenuit.’

Hoe kunnen we vanuit trauma hiermee aan de slag?

‘Gekwetste mensen zijn geneigd uit zelfbescherming zich af te sluiten. Ze verliezen de ruimte in zichzelf en daarmee ook de ruimte voor anderen. Ik denk dat veerkracht draait om de mate waarop je psychologisch kunt geven en nemen. Wanneer je geeft wat je zelf wilt ontvangen, dan word je psychologisch rijk. Beschadigde mensen kunnen nadenken over degene die ze pijn heeft gedaan. Het is een misverstand dat we altijd iets terugverwachten. Als je leert omarmen en kunt denken, wat er ook gebeurt ik neem dit, ik heb mijn best gedaan, dan voel je je vrij.’

—–

Inzet netwerk

Janine heeft om het belang van psychologie in het standaard onderwijscurriculum te onderstrepen contact gezocht met een aantal onderwijspioniers , maar dat is nog in een pril stadium. In Engeland heeft ze contact met Kate Robinson (dochter van wijlen Sir Ken Robinson) en maakt  ze uit van Robinsons internationale community waar interesse is voor de betekenis van psychologie in het onderwijs. Heeft een van jullie contacten, tips of ideeën die iets kunnen betekenen voor Janine? Neem contact met haar op.

Opleiding en trainingen Natural skills

Wil je meer weten of leren over Natural Skills? Dan kun je contact opnemen met Janine Schimmelpenninck . Naast haar schrijfwerk geeft ze trainingen, dagworkshops Natural Skills en een gecertificeerde Opleiding Coachen op Natural Skills.