Aandacht voor de voetganger met de Toolbox Lopen stimuleren

Lopen is gezond, sociaal, duurzaam, goedkoop en vriendelijk voor de omgeving. Maar mensen helpen om (meer) te gaan lopen is best moeilijk. Gelukkig is er veel gedragskundige kennis waarmee het beter lukt om mensen te laten bewegen. De Toolbox Lopen stimuleren helpt beleidsadviseurs en zorgprofessionals om een kansrijke loop-aanpak te ontwikkelen voor hun doelgroep. Alles is Gezondheid droeg bij aan de toolbox en legt uit waarom dit belangrijk is.

Tientallen overheden, maatschappelijke organisaties, private organisaties en kennisinstellingen werken samen vanuit verschillende vakgebieden aan een Nationaal Masterplan Lopen. Dit Masterplan werd afgelopen 10 oktober feestelijk gelanceerd. Onze gezamenlijke visie? Dat lopen voor iedereen een vanzelfsprekend onderdeel van het dagelijks leven wordt.

Lopen als vanzelfsprekendheid

Want lopen als ‘vervoersmiddel’ is belangrijk: het is gezond, duurzaam, goedkoop en vriendelijk voor de omgeving. Daarnaast kom je al lopend veel sneller anderen tegen, stop je even voor een praatje, of aai je een kat op weg naar de supermarkt. Die korte ontmoetingen zorgen voor sociale cohesie en een gevoel van ‘onderdeel zijn van de maatschappij’. Je krijgt er positieve energie van.

Het Nationaal Masterplan Lopen bevat dertig concrete en uiteenlopende acties: acties gericht op het verbeteren van de voetgangersvriendelijkheid, het ontwikkelen van instrumenten om de openbare ruimte beter in te richten, en het stimuleren van mensen om meer te lopen. Want het is niet makkelijk om van lopen een gewoonte te maken, als je het nooit doet. Gedrag komt tot stand via allerlei factoren; in de Toolbox Lopen stimuleren heten deze factoren gedragsbepalers. Door te weten welke gedragsbepalers de belangrijkste aanjagers of barrières vormen voor jouw doelgroep om meer te gaan lopen, kun je je aanpak goed op maat maken. Met de Toolbox Lopen stimuleren maak je dus een plan op maat. Is iemand afhankelijk van anderen? Is de omgeving aantrekkelijk? Is lopen al een gewoonte?

Doorontwikkeling ‘Verleiden om te lopen’

Bij de ontwikkeling van de Toolbox Lopen stimuleren heeft Alles is Gezondheid een actieve rol gespeeld. Collega Ornella van der Ende: ‘We hebben op inhoudelijk niveau meegedacht en voorbeelden aangedragen om de toolbox te verrijken. In het verleden hebben we vanuit Alles is Gezondheid samen met de Citydeal Ruimte voor Lopen ook de infographic “Verleiden om te lopen“ gemaakt, in samenwerking met verschillende partners. Deze infographic diende als een visueel hulpmiddel om beleidsmakers te inspireren met kennis en praktijkvoorbeelden over de waarde van wandelen en lopen. Op basis daarvan zijn we benaderd door het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en het Ministerie van Volksgezondheid om de infographic door te ontwikkelen en daarin een adviserende rol aan te nemen op het gebied van kennis en communicatie. De nieuwe toolbox is het resultaat van deze doorontwikkeling.’

Voor wie is de Toolbox Lopen stimuleren?

De Toolbox Lopen stimuleren is speciaal voor professionals in wijken en buurten, maar het helpt ook beleidsadviseurs van gemeenten en provincies op weg om met het stimuleren van lopen aan de slag te gaan. ‘Neem een drukke stedelijke omgeving waar het autoverkeer dominant is, zoals in een middelgrote gemeente,’ zegt collega Janny de Boer. ‘Hier kan het een uitdaging zijn om mensen aan te moedigen om vaker te lopen, vanwege infrastructuur of gewoonten. Een toolbox zoals deze kan gemeenten helpen door duidelijke gedragsstrategieën te bieden, afgestemd op lokale factoren zoals veilige wandelroutes of aantrekkelijke omgevingen. Het helpt beleidsadviseurs om concreet actie te ondernemen en het loopgedrag in hun wijken te bevorderen.’

‘De toolbox stimuleert om voor een specifieke doelgroep goed uit te zoeken wat mogelijke aanjagers of belemmeringen zijn voor meer lopen. Je kunt er een eigen (concept)aanpak tegen het licht houden,’ aldus projectleider Marcel Brosens.

Ook biedt de toolbox inspiratie aan bijv. praktijkondersteuners, fysiotherapeuten en andere zorgspecialisten om hun patiënten meer in beweging te krijgen. Er wordt inzicht gegeven in hoe gedragsverandering werkt, welke maatregelen er zijn en welke het beste passen bij de doelgroep en de situatie.

De Toolbox Lopen Stimuleren is tot stand gekomen met medewerking van Alles is Gezondheid, D&B, Gemeente Apeldoorn, Kenniscentrum Sport en Bewegen, Provincie Zuid-Holland en RIVM.