Met het Gezond en Actief Leven Akkoord naar een gezonde generatie in 2040
Begin februari 2023 hebben het ministerie van VWS, de VNG, Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de GGD GHOR het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) ondertekend. In dit akkoord staan afspraken over het bereiken van een gezonde generatie in 2040. Met het akkoord wordt op samenhangende wijze uitvoering gegeven aan de doelstellingen uit het regeerakkoord en het Nationaal Preventieakkoord. Het GALA heeft als doel om het fundament dat al door gemeenten en partners is gelegd – lokaal of regionaal – op het gebied van gezondheid, sport en bewegen en de sociale basis, te versterken. Het versterken van de beweging naar meer gezondheid en de brede blik op gezondheid (dus ook mentale gezondheid en de fysieke omgeving) juicht Alles is Gezondheid van harte toe.
In aanloop naar het GALA ging Alles is gezondheid gezamenlijk in gesprek met Florien van der Windt (ministerie van VWS), Hedwig Leijten (gemeente Utrecht) en Daan Warmerdam (The Pando Network) om de belangrijkste bevindingen mee te geven aan het ministerie van VWS. Praktijk en beleid zaten hiermee samen aan tafel. Die dialoog is belangrijk. Belangrijk om te begrijpen waar lokaal behoefte en vraag naar is, zodat landelijke organisaties de juiste randvoorwaarden kunnen scheppen.
Een aantal adviezen gaven Hedwig Leijten en Daan Warmerdam mee aan het ministerie. Zo vinden beiden ruimte houden voor het experiment en daarmee al doende kunnen leren belangrijk. ‘De ontschotting op alle niveaus die nodig is om integraal naar gezondheid te kunnen kijken is nog geen feit. Maar wel hard nodig’, aldus Hedwig Leijten. Mensen die ruimte en tijd hebben om op alle niveaus de samenwerking vorm te geven, zijn ook nodig. En een structurele inbedding ontbreekt nog. ‘Daar zit nog wel een hiccup’, volgens Leijten.
Daan Warmerdam benadrukt kansen in het GALA voor bijvoorbeeld de verbinding tussen Positieve Gezondheid en de fysieke leefomgeving. Zo start in de gemeente Hillegom het Rondje Hillegom, een gezonde route door het dorp voor alle Hillegommers. Wel verwacht Warmerdam dat een aantal gemeenten het ook lastig vindt om met de veelheid aan onderwerpen uit het GALA aan de slag te gaan.
De VNG biedt gelukkig veel informatie en ondersteuning over GALA op hun website Gezond en Actief Leven. Ook over de brede SPUK, de specifieke uitkering waarmee geld geoormerkt beschikbaar wordt gesteld, voor preventie en gezondheidsbevordering. Gemeenten kunnen van start met de aanvraag.
Wat kunnen we nu verwachten? Zoals Florien van der Windt het tijdens het gesprek mooi omschreef: ‘Het GALA is een startpunt, geen eindpunt’. Alles is Gezondheid heeft een adviserende rol voor de samenwerkingspartners en zet zich in om de bredere beweging rondom GALA te versterken. Het is de opgave van alle partijen die actief zijn in de regio om de aansluiting met elkaar te vinden.
Wat is jouw ervaring hierbij? We zijn benieuwd.
Neem contact op met Janny de Boer of Merel Spijkerman.
Benieuwd naar het gesprek over GALA van Alles is Gezondheid met Florien van der Windt, Hedwig Leijten en Daan Warmerdam? Bekijk hier de video.