Combinatie veranderwens, talent en handelingsperspectief is sleutel

In het gedachtengoed van Piëzo en dat van Positieve Gezondheid zitten veel raakvlakken. Beiden zijn gericht op het vergroten van veerkracht en eigen regie van mensen. Waar je via het spinnenweb van Positieve Gezondheid ziet wat er in iemands leven speelt en wat zijn of haar veranderwens is, biedt de PiëzoMethodiek handelingsperspectief via ontwikkelgerichte stappen en verbindingen tussen mens en talent. Op papier een versterkende combinatie. Via een onderzoekspilot die januari 2021 is gestart in de wijk Buytenwegh wordt deze combinatie onderzocht. Alles is Gezondheid en iPH hebben deze pilot gezamenlijk ondersteund. iPH als expert op positieve gezondheid en Alles is gezondheid vanuit de ervaring en expertise met het opbouwen van netwerken. Alles is Gezondheid sprak met sociaal cultureel werker Milou van Loenen en onderzoeker Deborah van Belle over de eerste onderzoeksresultaten.

Hoe is het onderzoek opgezet?
Deborah: ‘De pilot is tweeledig. Een deel over hoe we het concept Positieve Gezondheid implementeren binnen stichting Piëzo zelf, hoe gaan onze sociaal cultureel werkers om met Positieve Gezondheid, hoe koppelen we het handelingsperspectief van de PiëzoMethodiek aan het spinnenweb van Positieve Gezondheid en wat is het effect daarvan? En het tweede deel is gericht op het uitwerken van de handelingsperspectieven in samenwerking met andere professionals en vrijwilligers in de wijk Buytenwegh. Ondertussen verrichten we verklarend onderzoek, waarbij we signaleren wat er in het kader van het implementatievraagstuk gebeurt en gelijk oplossingen zoeken om het spinnenweb zo goed mogelijk aan te laten sluiten op onze methodiek.’

Op welke manier sluit het spinnenweb aan bij de PiëzoMethodiek?
Milou: ‘Wat prettig is en goed werkt, is dat we via het spinnenweb een duidelijk, visueel beeld kunnen geven. Voorheen keken we al naar de vraag die achter een hulpvraag ligt, maar het spinnenweb geeft onze deelnemers echt meer inzicht in hoe zij hun eigen gezondheid ervaren en waaraan zij zelf willen werken.’

Deborah: ’Voor de sociaal werker is het Positieve Gezondheid- spinnenweb een gesprekstool en voor de deelnemer is het een bewustwordingstool.’
Milou: ‘Daarmee sluit het spinnenweb heel goed aan, want vanuit Piëzo willen wij graag de regie bij die inwoner zelf leggen, zodat diegene zelf gemotiveerd is en in staat om in stappen verder te komen.’
Deborah: ‘De PiëzoMethodiek richt zich op ontwikkelingsperspectief, talent en relevante verbindingen om tot actie te komen. Op het moment dat je de veranderwens van een deelnemer kent en weet wat de talenten zijn van die persoon, biedt de methodiek een handelingsperspectief. Dat is de gouden sleutel.’

Hebben jullie voorbeelden van die tussentijdse signaleringen en oplossingen?
Milou: ‘Ik werk als sociaal cultureel werker in één van de locaties van stichting Piëzo in Zoetermeer in de wijk Buytenwegh. Bij de meeste mensen kunnen we gelijk de vragenlijst van Positieve Gezondheid afnemen, maar bij sommige kwetsbare mensen is dat niet zo. Zij leven vaak onder continue stress, waardoor zij eigenlijk niet meteen in staat zijn de vragenlijst in te vullen. Het voelde niet goed. Je moet aanvoelen of het wel of niet de eerste keer kan.’

Deborah: ‘Literatuuronderzoek bevestigt dit: op het moment dat iemand veel stress ervaart dan is diegene niet meer in staat te analyseren en te reflecteren op eigen handelen. Dan is diegene alleen maar bezig met overleven en de basale dingen van het leven. De belangrijkste vraag vanuit de deelnemer gezien is dan: ben je mijn vriend of mijn vijand? Het komt op dat moment aan op vertrouwen in degene met wie het gesprek plaatsvindt. De kwaliteit van de sociaal cultureel werker is hier heel erg belangrijk.’

Milou: ‘Er kwam via het samenwerkingsverband dat we hebben met partijen uit het welzijn en zorgveld bijvoorbeeld een mevrouw bij ons binnen van wie de tuin geheel was overwoekerd. Dat leverde flinke stress op en haar inmiddels klagende buren maakten dat alleen maar erger. Als we hadden gezegd, ‘je komt op een wachtlijst’ of ‘helaas dat doen wij niet’, dan stapelen problemen zich verder op. Dus ik heb haar uitgenodigd voor een kopje koffie, haar verhaal gehoord en een tuinploeg ingezet. Zij heeft zelf ook geholpen en zo hebben we samen de eerste stress bij haar weg kunnen halen. Daarna kwam ze op een heel andere manier binnen. Ze voelde zich gehoord. Op dat moment konden we via het spinnenweb breder bekijken wat er echt speelde en kon ze zelf aan de slag met haar veranderwens. Zo krijgt ze beter vat op relaties, haar financiële situatie en zelfstandigheid.’

‘Piëzo is laagdrempelig, iedereen kan binnenlopen en iedereen wordt op elk moment gezien en gehoord, dat is onze kracht. We werken mensgericht. We hebben gezien dat je als je vertrouwen hebt opgebouwd en een stukje stress hebt kunnen wegnemen, dat er dan ruimte ontstaat. We hebben ondervonden dat we met mensen van hun hulpvraag via het spinnenweb in 4 à 5 gesprekken tot hun veranderwens komen. In het begin zetten we in op het maandelijks afnemen van het spinnenwebgesprek, maar dat blijkt lang niet voor iedereen prettig. Het is echt maatwerk als het gaat om de timing en de frequentie van afname.’

Deborah: ‘We hebben ook de communicatie met andere zorg- en welzijnsverleners beter afgestemd zodat een inwoner zich echt gehoord voelt en niet overal hetzelfde verhaal hoeft te doen.’

Jullie hebben het over een alliantie cq samenwerkingsverband. Kan iemand daar iets meer over vertellen?
Milou: ‘Via een aanbesteding hebben negen organisaties uit zorg en welzijn een opdracht aangenomen in de gemeente Zoetermeer om ervoor te zorgen dat inwoners in alle wijken betere zorg ontvangen dat in het hart van elke Zoetermeerse wijk ondersteuning altijd dichtbij is. We werken nu samen in zes inlooplocaties.’ Meer informatie vind je via inzet-indewijk.nl.

Hoe gaan jullie nu verder?
Deborah: ‘de pilot bevindt zich nu in de afrondende fase. In het samenwerkingsverband InZet, waarin we sinds 1 mei samenwerken, wordt ook gewerkt met Positieve Gezondheid, waardoor Positieve Gezondheid Zoetermeer-breed wordt toegepast. Daarin nemen we onze ervaringen uit deze pilot in de wijk Buytenwegh mee. Daarnaast zijn we, samen met zorg- en welzijnpartners bezig met het ontwikkelen van kennisbijeenkomsten Positieve Gezondheid voor inwoners van de wijk. Hierin wordt elke week een andere dimensie van het spinnenweb uitgelicht, zodat we in de toekomst Positieve Gezondheid meer preventief kunnen inzetten.

Meer weten?

Wil je meer weten over de combinatie van het concept Positieve Gezondheid en de Piëzo-Methodiek? Neem contact op met: Milou van Loenen, tel: 06 11715238, milou@stichtingpiezo.nl