Wat is de waarde van conflict bij transitie?

Bij het laatste lesblok van de Health Transformation Community (mei 2022), zijn we aanbeland bij misschien wel het spannendste thema voor de 50 transformatoren in spe. Namelijk: conflict. Dit kom je onvermijdelijk tegen als je van ‘het oude’ naar ‘het nieuwe’ gaat. Conflict is helpend voor het transitieproces zolang er maar doorgaande interactie blijft tussen de betrokken spelers. Waardevol dus om te weten hoe je hier op een constructieve manier mee om kan gaan.

Conflict opzoeken zorgt voor progressie

Anders werken, veranderen, we willen graag wel maar we hebben rekening te houden met verschillende meningen, belangen, ervaringen en perspectieven. Dat kan spannend worden. Joost Boerenkamp (Alles is Gezondheid, Three Horizons) stelde in een interactieve sessie dat als je innovatieve oplossingen op complexe maatschappelijke vraagstukken die de grenzen van organisaties overschrijden wil vinden, samenwerking onmisbaar is. Daarbij richtte hij zich op de theorie sociaal constructionisme, die ervan uitgaat dat mensen gaan onderhandelen over wat waar is. Ze gaan betekenis geven. Die betekenissen gaan het handelen weer bepalen zodat er een nieuwe werkelijkheid ontstaat. Als je verschillend kijkt moet je echt met elkaar puzzelen. Kinderen gezond laten opgroeien en zich laten ontwikkelen ligt bijvoorbeeld niet bij één speler en de condities voor een duurzame samenleving creëren ook niet.

Conflict eren

We kunnen niet zonder samenwerking. Keer op keer blijkt dat samenwerken voor de betrokken spelers lastig is. Desondanks moet je conflict niet vermijden maar juist opzoeken, zo betoogt Shirine Moerkerken (interventiedeskundige, oprichter Strange I Strategy and change) in haar boek ‘Conflict eren’. Zoek conflicten op in samenwerking want het is noodzakelijk, functioneel en levert de benodigde variëteit op. Joost ging dieper in op hoe je conflict functioneel inzet bij het verder brengen van complexe maatschappelijke vraagstukken. Juist uit conflict komen de innovatieve inzichten naar boven die je weer verder op weg naar transitie brengen. Joost’s tip: onderzoek met elkaar vastgezette waarheden, aannames, oordelen en oorzaak-gevolgredeneringen. Als je hier ‘opnieuw’ samen naar kunt kijken ontstaat er weer creatieve ruimte waaruit innovatieve oplossingsroutes voort kunnen komen.

Beïnvloed conflict met impact

De wereld verandert snel, organisaties worden geacht te kunnen schalen in het moment. Wendbaar zijn lijkt de manier waarop je tijdig van koers kunt veranderen en inspringen op nieuwe kansen. Hoe werken we naar een toekomstbestendige mens, organisatie en maatschappij? Jessica Tangelder (Host2Transform) paste in een workshop de methodologie H.O.S.T toe die helpt wendbaar te zijn voor exponentiele verandering en het ontketenen van een innoverende organisatiecultuur. Veel organisaties doen aan symptoombestrijding door ‘het nieuwe werken, slimmer werken of flexibel managen’ in te voeren maar de mindset en het gedrag van de organisatie blijft hetzelfde. Jessica richtte zich ook op hoe gespreksstijlen machtsdynamieken tussen mensen produceren en hoe je die kunt beïnvloeden. Jessica’s tip: “benut de energie, zelfreflectie, en het zelflerend vermogen van de Health Transformation Community.”

Fictieve Samenwerkingstafel

Onder leiding van Leonie Voragen (Stichting HealthKic) gingen we aan de hand van een speciaal ontwikkelde podcast aan de slag met een fictieve samenwerkingstafel. Het spel en de podcast waarin o.a. Onno De Zwart, Stanley Alards, Karin Groeneveld en Joost Boerenkamp ons een inkijkje in de wereld van systeemspelers gaven is voor iedereen van waarde die met samenwerkingstafels in aanraking komt en meer wil weten van de dynamiek aan zo’n tafel.

Alle inzichten uit de 1e dag werden in de 2e dag uitgespeeld in een game van Janneke Steijns (Common Eye). Hierin gingen de deelnemers aan de slag om hun netwerk in kaart te brengen met behulp van ‘het netwerk canvas’. De organisatie van het netwerk, het netwerkleiderschap en ook het conflict werden hierin onderzocht.

Het waren twee intensieve dagen waarin de deelnemers een proeverij voorgeschoteld kregen met verschillende perspectieven, gericht op het functioneel inzetten van conflict bij transitieopgaven. Het persoonlijk leiderschap van de deelnemers werd meermaals op de proef gesteld, en de persoonlijke leervraag van de deelnemers werd tijdens de twee dagen als anker gebruikt. Zodat de opgedane kennis en inzichten gelijk gebruikt kunnen worden binnen de eigen rol en samenwerkingsverbanden. Het programma werd afgesloten met een intervisie. Hierna starten we officieel met het laatste deel van het programma: borging.