In opdracht van ZonMw evalueert Universiteit Maastricht met Wageningen University and Research, Radboud Universiteit en RIVM vanaf januari 2015 de processen en opbrengsten van Alles is Gezondheid. Op deze pagina delen we (van recent naar oud) publicaties, (deel)evaluaties en inzichten van het onderzoeksteam van Marleen Bekker, Projectcoördinator Evaluatie Alles is Gezondheid.

Ondertekend door zes ministeries is Alles is Gezondheid in 2014 ontstaan in een context van gezondheidbevorderende initiatieven. Inmiddels is Alles is Gezondheid een landelijk netwerk van ruim drieduizend partners dat een domeinoverstijgende verbinding vormt tussen beleid en de dagelijkse praktijk in regio, wijk en buurt.

Eindevaluatie 2018-2022

Het netwerk en de partners van Alles is Gezondheid werken aan een nieuw evenwicht tussen de systeemwereld van professionals en de leefwereld van inwoners. Uit het meest recente evaluatieonderzoek (2018-2022), blijkt dat netwerkpartners samenwerken met een open houding om te willen leren (van anderen). Ze ontlenen hun motivatie onder meer aan vernieuwende ideeën hoe we gezondheid beter in praktijk kunnen brengen, maar ook aan onvrede met bestaande manieren van werken.

Uit het onderzoek is het Gezondheid Transformatie model voortgekomen. Het model laat de onderlinge verbanden zien tussen de veranderacties, de context en tussenopbrengsten in de onderzochte cases. Vijf opbrengsten zijn ook bouwstenen die de kans op gezondheidswinst groter maken. Ze versterken elkaar in een continu proces van gelijktijdige ideevorming, integrale aanpak, innovatie, implementatie, en impact.

Eerste fase

In de evaluatie van de eerste fase (2014-2017) is geconstateerd dat het netwerk een bijdrage levert aan het gezondheidsbeleid, waarbij de Rijksoverheid niet stuurt, maar in een gelijkwaardige rol actief participeert en faciliteert. Het netwerk stimuleert de beweging:

• van top-down naar bottom-up coördinatie.
• van sectorgericht naar domeinoverstijgende samenwerking.
• van programmasturing naar netwerksturing.
• van expliciete wetenschappelijke kennis naar praktische ervaringskennis.

In de tweede fase van Alles is Gezondheid (2017-2021) wordt de vraag naar effecten van het netwerk op de gezondheid prangender. Omdat de evaluatie hiervan ‘nieuw’ is en om een lange doorlooptijd vraagt, zijn in de vorm van casestudies (tussen)opbrengsten geëvalueerd.

De casestudies laten zien hoe maatschappelijke kwesties als armoede, taalachterstanden of eenzaamheid invloed kunnen hebben op gezondheid en andersom. Deze thema’s worden aangepakt via mechanismen als reframing, organisatieverandering, lokale inbedding van innovaties en verbinding van ervaringsdeskundigen met het politiek-bestuurlijke domein.

Perspectief

Waar Alles is Gezondheid in de eerste fase als katalysator fungeerde voor sociale innovaties, stimuleert de beweging nu de transformatie van onderliggende systemen. Denk bijvoorbeeld aan gezondheidsbevorderende initiatieven die ontstaan uit de verbinding tussen bewoners, bedrijven, beleidsmakers, uitvoerders en bestuurders. Deze vragen om een andere verdeling van zeggenschap en verantwoordelijkheden. Het netwerk zet hiermee in op de verandering van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Met bijzondere aandacht voor Positieve Gezondheid en de relatie tussen leefstijl en leefomgeving.

Onderzoeksteam

Evaluatie en onderzoek vindt plaats vanuit de Universiteit Maastricht vakgroep Health Service Research onder leiding van Prof. Dr. Dirk Ruwaard. Het onderzoeksteam bestaat uit: M.P.M. Bekker, J.K. Helderman, M.W.J Jansen, H. Hilderink, L. Reumers en L. Bouwens.

Bekijk hier de onderzoeken en publicaties:

Monitoring en evaluatie

• Reumers, L., Bekker, M., Hilderink, H., Jansen, M., Helderman, J.K., Ruwaard, D. (2022) Qualitative modelling of social determinants of health using group model building: the case of debt, poverty, and health. Int J Equity Health 21, 72.
• Reumers L., Bekker M.P.M., Hilderink H, Jansen M., Helderman J.K.,  Ruwaard, D. (2021). Quantitative Health Impact Assessment Methodology for Societal Initiatives: A Scoping Review. Environmental Impact Assessment Review.
• Samenvatting Reumers L.M.,  Bekker M.P.M, Jansen M.W.J.,  Hilderink H.B.M., JK Helderman, Ruwaard, D. (2019). Quantitative Health Impact Assessment Methodology for Societal Initiatives: A Scoping Review. Eur J Pub Health 29 Suppl 4.
• Samenvatting Bekker et al. (2017). Lessons from the Netherlands: Whole of Society governance in the ‘All about Health…’ program. European Journal of Public Health, Volume 27, Issue suppl_3, 1 November 2017, ckx187.579,
• Samenvatting Bekker, M.P.M. & Knai, C. (2015). Round table: Evaluating “Whole of Society” programs in public health. EPH 2015 Workshop European Journal of Public Health Vol. 25 Suppl.3.
• Samenvatting Bekker, M.P.M., Helderman, J.K., Lecluijze, I., Jansen, M., Ruwaard, D. (2015). The Dutch National Prevention Program ‘Everything is Health’: evaluating governance as a precondition to health impact. EPH 2015 workshop Evaluating Whole of Society approaches in public health. European Journal of Public Health Vol. 25 Suppl.3.

Strategiebepaling voor publiek-private netwerken

• VICtory praktijkmodel (in bewerking)
  Normatieve Toekomstverkenning Care Innovation Centre West-Brabant. (external report 2017). Bekker, M.P.M., Helderman, J.K., Lecluijze, I., Jansen, M. & Ruwaard, D. (2016). Gezonde netwerken in het Nationaal Programma Preventie Alles is Gezondheid … Tijdschrift voor
  Gezondheidswetenschappen, 94 (4), 128-130. doi: 10.1007/s12508-016-0050

Sturing/coördinatie van publiek-private samenwerking in netwerken en allianties

• Bekker M.P.M., Mays M., Helderman J.K., Petticrew M., Jansen, M., Knai C., Ruwaard D. (2018). Comparative institutional analysis for public health: governing voluntary collaborative agreements for public health in England and the Netherlands. Eur J Pub Health 28(3) Suppl, pp. 19-25.
• Samenvatting Bekker M. (2016). Mobilising local knowledge through voluntary network governance. Abstract 3rd Fuse conference Newcastle: Evidence to impact in Public Health.

Borgen van het publieke belang door publiek-private netwerken en allianties

• The conditions and contributions of ‘Whole of Society’ governance in the Dutch ‘All about Health…’ programme. Chp 10 in Greer et al (eds.). 2017.
• Samenvatting Bekker, M.P.M., Greer, S.L., Wismar, M., Kosinska, M., (2017). Civil Society governance for health: lessons from network coordination for stronger health impacts. Eur J Pub Health Vol 27.
• Schreurs F., Bekker M.P.M., JK Helderman, Jansen M., Ruwaard D. (2019). Transformative governance for public health: A scoping review. Eur J Pub Health 29 Suppl 4.
• Samenvatting Bekker, M.P.M., Helderman, J.K., Lecluijze, I., Jansen, M., Ruwaard, D. (2016). Whole of Society governance: impressions from the Dutch National Prevention Program All about Health. EPH conference workshop Working with Society. European Journal of Public Health Vol. 26 Suppl.