In de serie online uitwisselingsbijeenkomsten over regionale en lokale preventieaanpakken toerden we deze derde sessie langs de gemeenten Berkelland (Achterhoek), Venray en Borger-Odoorn die in hun aanpak een relatie leggen tussen het sportakkoord en het Nationaal Preventieakkoord (NPA).

Staatssecretaris Paul Blokhuis: ‘Voor VWS is het erg relevant om gemeenten te spreken en lokale, regionale voorbeelden met elkaar te delen. Bij jullie vindt tenslotte het echte werk plaats. Hoe gaan jullie om met preventie en bewegen? We zijn benieuwd hoe jullie thema’s, waar we landelijke af-spraken over hebben gemaakt, hebben vertaald naar concrete projecten.’’

Een korte samenvatting:

Preventie Akkoord Achterhoek 2020 -2030
Gezondheid en geluk voorop in de Achterhoek
Presentatie: Marijke van Haaren, wethouder Berkelland en Dorien van der Meer programmanager Achterhoek

• Ambitie om in Nederland voorloper te worden op het gebied van gezondheid. Ze geven vorm aan een toekomstbestendig zorglandschap.
• Het akkoord is gebaseerd op ambities van NPA met onderdelen van Gezonde leefstijl en de thema’s schuldenaanpak, mentale weerbaarheid en meedoen. Daarnaast aangehaakt bij Beweeg- en Sportakkoord.
• Samenwerking met veel organisaties, gemeenten en zorgverzekeraar Menzis via een board onder de noemer De Gezondste Regio.
• Ruim 50 partners gaan bijdragen aan het vergroten van het geluk en het verlagen van de kosten. Investeren in voorliggende voorzieningen.
• Monitoring vanaf begin meegenomen. Stuurgroep met GGD, Menzis, gemeenten, zieken-huizen, etc. Populatiemonitor met 100 indicatoren gebaseerd op Triple Aim en Positieve Gezondheid. Daarnaast programmamonitor vanuit Gezondste Regio. En betrokken bij lerende evaluaties van RIVM.
• Ambitie om via regionaal akkoord bij te dragen aan de transformatie in de zorg. Met alle aangesloten partijen naar financieringssysteem kijken. Preventie moet lonend worden. Monitoring is hierbij nodig.

Do’s

• Zorg voor bestuurlijke wil en visie. Dat is noodzakelijk voor transformatie.
• Sluit aan waar energie zit, zoals in ons geval bij het Beweeg- en Sportakkoord. Daar worden meters gemaakt.

Gemeente Venray – Leefstijlakkoord – Venray loopt voorop
Presentatie: Anne Thielen, wethouder Sociale Zaken, Jeugd en Leefbaarheid gemeente Venray.

• Leefstijlakkoord. Sport en preventie op lokaal niveau samengepakt. Venray Beweegt is een goed draaiend platform met goede contacten. Hier zijn veel extra partners bij betrokken, 82 partners hebben het nieuwe gezamenlijke akkoord ondertekend.
• Ambities 2022
• Gezondste Jeugd (meting met GGD)
• Gelukkigste senioren (0-meting via lokale partners bij alle 70-plussers)
• Duurzame inzetbaarheid werknemers (lokale leefstijlscan ontwikkeld)

Tien uiteenlopende projecten opgezet om alle drie de ambities waarmaken. Projecten haken aan bij energie die er al is, zoals bijvoorbeeld bij Venray beweegt.

Do’s

• Voer een-op-een gesprekken.
• Durf voorop te lopen en te dóen. Zie bijvoorbeeld de unieke verbintenis met alle super-marktketens. Zij gooien onderlinge concurrentiestrijd overboord om samen te werken aan gezondheid van de jeugd.
• Concentreer je op concrete projecten om ambities te verwezenlijken.

Gemeente Borger-Odoorn, Sport- en gezondheidsakkoord
Presentatie wethouder Niek Wind
Inwoners gemeenten ten opzichte van landelijk gemiddelde minder gezond. Daarom is in 2010 ge-start met Gezonde Leefstijl. Inmiddels een kenmerkend beeld in de regio en ruim 80 participerende partijen.

• 2010 0-meting. Inzet combicoaches.
• 2014 Eerste leefstijlonderzoek 1-meting.
• 2018 2-meting, laat daling zien van aantal kinderen met overgewicht.
• In 2022 staat derde meting gepland.
• Ambities richten zich op bewegen, gezondheid en dwarsverbanden met breder gezondheidsbeleid.
• Integrale aanpak met sport als middel voor gezondheid. Het gaat niet om winnen maar om welzijn. In het kader van de omgevingswet wordt infrastructuur wordt meegenomen, zodat omgeving uitnodigt om te gaan bewegen.

Do’s

• Werk samen. Je hebt elkaar nodig. Als gemeente kan je het niet alleen. Ideeën komen juist vanuit lokale organisaties.
• Creëren van eigenaarschap werkt, daarmee voelen mensen zich onderdeel van het akkoord. Het houdt de energie op gang. Als voorbeeld: Om van visie naar akkoord te komen zijn vier avonden georganiseerd waar veel ‘aanvoerders’ zijn opgestaan. Veel verschillende partijen die een trekkende rol spelen.
  Link naar nieuwsartikel

Interactie

De ambities van de besproken voorbeelden zijn breder dan die in het landelijke preventieakkoord. Staatssecretaris Paul Blokhuis en plaatsvervangend. directeur publieke gezondheid Henk Soorsma waarderen de energie en ambitieuze aanpakken. Paul Blokhuis: ‘Mooi, de verbreding naar andere thema’s en de koppeling met het monitoren. De vraag is wel, hoe je op al die punten meters kunt maken, welke focus je eventueel aanbrengt en hoe je in staat bent er maatregelen aan te koppelen.’

Haalbaarheid verbreding

Anne Thielen: ‘In Venray zijn we binnen het sociale domein op veel thema’s al bezig, zoals bijvoorbeeld schuldenaanpak en inclusie. We konden het daarom zo breed aanvliegen als we wilden, maar we zijn juist gestart met tien kleine, concrete projecten via de partners. Daardoor kunnen we zien of projecten daadwerkelijk worden uitgevoerd en de resultaten van die tien projecten gaan we onderzoeken.’
Marijke van Haaren: ‘Door onze ambities op het gebied van het toekomstige zorglandschap, zitten we in de regio op een hoger abstractieniveau. Wel werken we actief met een groot aantal zorgpartijen en via de thematafel hebben we op alle onderdelen bestuurders die thematische projecten trekken. Op sommige thema’s vinden al jarenlang activiteiten plaats. Denk aan Gezond Gewicht en Achterhoek in beweging. We krijgen er ook nieuwe partijen bij. Basis op orde doen we bijvoorbeeld samen met de Rabobank en Menzis.’
Niek Wind: ‘De grootste uitdaging zit in die brede samenwerking. We werken met veel vrijwilligers. Dat is risicovol. Daar moet je enthousiaste mensen voor hebben en houden. De kunst is om ze constant te blijven betrekken en aanjagen. Dat is een rol die we als gemeente graag op ons nemen.’

Resumé

Paul Blokhuis: ‘Je kunt de boel lostrekken als je enthousiaste mensen aan het stuur hebt. Daar begint het mee, maar er ook is continuïteit nodig. Je doet dat samen. Ambtelijke ondersteuning hierin is niet te onderschatten en gemeente brengt en houdt vaak partijen bij elkaar.’
‘Ik kom graag terug op de vraag over financiering die door de Achterhoek is aangestipt. Als je de beweging van zorg naar preventie en gezondheidsbevordering wilt maken, is het relevant als je met zorgverzekeraars in gesprek bent over financiering. Wij hebben met gemeenten, VWS en verzekeraars periodiek overleg en een samenwerking afgesproken op de drie thema’s: ouderen, preventie en GGZ.
Bij jullie zit zoveel kennis en kunde dat het handig is als jullie goed aangelijnd zijn en ons voeden met best practices en ervaringen met bijvoorbeeld zorgverzekeraars. Dan beloven wij dat we dat een zo goed mogelijke plek gaan geven in onze vervolgstappen op gebied van preventie en in de bredere invulling. Hoe je bijvoorbeeld wettelijk meer kan regelen dat preventie een belangrijkere plek inneemt, door de wet publieke gezondheid aan te scherpen. Graag een uitnodiging aan jullie denk actief mee en voed ons met concrete suggesties.’
‘Het is heel motiverend om hiermee verder te gaan. Voor alle drie geldt dat jullie het monitoren serieus nemen en inzichtelijk kunnen maken waar je mee bezig bent en wat de bevolking daar naar verloop van tijd aan heeft, zoals met de JOGG-aanpak. Wij zitten in een goed tijdgewricht waarin het draagvlak voor preventie en gezondheidsbevordering groeit. Hopelijk kunnen we na de zomer een landelijke oploop organiseren. Met gemeenten die laten zien waar ze lokaal invulling geven aan waar we landelijk mee zijn begonnen.’

Bekijk ook het verslag van de eerste bijeenkomst en het verslag van de tweede bijeenkomst.

Meer weten?
Neem contact op met een van de organisatoren van de uitwisselingsbijeenkomsten:
• Daphne Bandel, PG VWS via dc.bandel@minvws.nl
• Janny de Boer, netwerkadviseur Alles is Gezondheid via janny.de.boer@allesisgezondheid.nl
• Brigitte Leferink, projectleider VNG via Brigitte.Leferink@vng.nl.

Staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) wil kijken hoe het concept van de gezondheidsbeweging Healthy Hillegom, waar Alles is Gezondheid strategisch partner van is, als voorbeeld kan dienen voor andere gemeenten en brede navolging krijgt in toekomstige lokale preventieakkoorden. Dat gaf hij aan bij een werkbezoek aan het initiatief, dat in samenwerking met lokale (zorg)organisaties, ondernemers, scholen, (sport)verenigingen, supermarkten en horeca Hillegommers wil activeren een gezonde levensstijl aan te nemen. In verband met het coronavirus kon slechts een klein gezelschap op 12 juni bij het werkbezoek van de staatssecretaris aanwezig zijn.

Voorbeeld voor het land

“Healthy Hillegom is een voorbeeld voor het land”, zei de staatssecretaris, die aangaf dat hij onder de indruk is van de invulling die Hillegom geeft aan het nationale preventie- en sportakkoord, waarmee het kabinet de gezondheid van Nederlanders wil verbeteren door het aanpakken van roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. “We kijken graag naar mogelijkheden om dit project te ondersteunen.”

Een wandeling door de Hoftuin

Tijdens het werkbezoek ging de staatssecretaris in gesprek met burgemeester Arie van Erk, wethouder Fred van Trigt en de uitvoerende organisatie The Pando Network over de kansen en uitdagingen rond het project. Daarna werd er een wandeling gemaakt door de Hoftuin waar een aantal gezondheidsinitiatieven van Hillegomse bodem werden uitgelicht. De Babbelbus van A-Tax de Vries was te zien en Sandra Boonstra van Hillegom in beweging bracht het gezelschap even aan het bewegen. Welzijnskompas vertelde over een aantal mooie initiatieven zoals Tour D’Amour en de Groeituin.

Hoge ambitie

“Ik krijg enorm veel energie om aan dit project te werken”, zei wethouder Fred van Trigt bij de ondertekening van het leefstijlakkoord Healthy Hillegom. “Ik wil hier dan ook de ambitie uitspreken om de gezondste gemeente van Zuid-Holland te worden”. Karen van Ruiten, directrice van Alles is Gezondheid, benadrukte dat initiatieven als Healthy Hillegom vooral slagen wanneer er kennisdeling en samenwerking is tussen de regio’s.

Een project voor en door Hillegommers

Ter afsluiting sprak staatssecretaris Paul Blokhuis de genodigden toe. Hij liet weten dat Healthy Hillegom een innovatieve vertaling is van het landelijke beleid rond preventie en sport. Hij benadrukte nogmaals dat we als samenleving manieren moeten vinden om leefstijl gerelateerde ziekten terug te dringen. Dat lukt alleen als partijen zoals (sport)verenigingen, supermarkten, horeca, ondernemers en onderwijs samenwerken. “Het is mooi om te zien dat de gezondheidsbeweging in Hillegom van onderop wordt opgebouwd. Dat maakt dat het project echt van de Hillegommers is.” aldus Paul Blokhuis.

Leefstijlakkoord ondertekend

Het leefstijlakkoord is geformeerd door Arnoud Willemstijn en werd ondertekend door de strategische partners: Johanna de Cloo (WelzijnsKompas), Bas de Wit (Hillegom in Beweging), Rosanne Warmerdam (The Pando Network) en Fred van Trigt (Gemeente Hillegom).

Platform OuderWijzer lanceert de OuderWijzerTelefoon

Op donderdag 11 juni lanceert de gemeente Geldrop-Mierlo samen met het platform OuderWijzer het allereerste lokale bondgenootschap dat aandacht vraagt en biedt voor ouders van kinderen in alle leeftijden. Het lokale netwerk is breed samengesteld en bestaat uit onder andere onderwijsorganisaties, kinderopvang, jeugdzorg,  jeugdhulp-verleners en verloskundigen. Zij bundelen hun kennis, ervaring en netwerk en zetten zich in om ouders te ondersteunen.

OuderWijzerTelefoon: ondersteuning voor ouders

We weten dat een positieve beleving van het ouderschap een belangrijke beschermende factor is voor de balans in een gezin en voor het veilig en gezond opgroeien van kinderen. We zien in de coronacrisis de noodzaak voor ouders om ondersteuning te kunnen krijgen, om hulp te krijgen als ze ergens over twijfelen of onzeker zijn. Veel ouders zoeken inspiratie of gewoon een luisterend oor, ondersteuning en begrip. Daarom start OuderWijzer nu met de OuderWijzerTelefoon.

Hoe werkt de OuderWijzerTelefoon?

Iedereen die even wil sparren, stoom af wil blazen of vragen heeft over zijn of haar ouderschap en / of de opvoeding van zijn of haar kind, mag bellen naar de OuderWijzerTelefoon via 085 130 39 59. Het doel van de OuderWijzerTelefoon is ouders een luisterend oor bieden en hen te steunen in hun rol als ouder. De ruim 70 telefonisten hebben vaak jarenlange ervaring in het werken met ouders en kinderen en werken in kleine zelfsturende teams, die zorgen dat op ieder moment dat de hulplijn geopend is, er een enthousiaste, deskundige en hulpvaardige persoon klaar zit.

Openingstijden

De openingstijden van de OuderWijzerTelefoon zijn op weekdagen van 09:00 tot 12:00 en van 14:00 tot 17:00 uur, maar ook ’s avonds van 19:00 tot 21:00 uur. In weekenden is de hulplijn voor ouders geopend tussen 14:00 en 17:00 uur.

Wie maken de OuderWijzerTelefoon mogeliijk?

OuderWijzerTelefoon is een initiatief van het Platform OuderWijzer. Dit is een bondgenootschap, waarin het NCJ (Nederlands Centrum Jeugdgezondheid), Sardes (Alles Is Gezondheid), Stichting Het Vergeten Kind en nog vele anderen samenwerken. De bondgenoten geloven dat investeren in aandacht voor ouderschap en opvoeden resulteert in een gezondere, veerkrachtige nieuwe generatie.
Lees meer op platform OuderWijzer.nl  en bekijk daar welke bondgenoten zich in onze beweging al verenigd hebben.

De combinatie van het coronavirus en extreme warmte is een gevaar voor ouderen en stelt Nederland voor nieuwe uitdagingen. Madeleen Helmer van het Klimaatverbond Nederland, hoogleraar geriatrie aan het Radboudumc Marcel Olde Rikkert en hoogleraar thermofysiologie aan de VU Hein Daanen pleiten daarom voor aanpassing van het Nationaal Hitteplan.

Dit interview met Madeleen Helmer, projectleider klimaatadaptatie bij Klimaatverbond Nederland, gaat over bewustwording van het gevaar van hitte in combinatie met COVID-19. Adviseren is onvoldoende, het gaat om de organisatie van de invulling van die adviezen.

Een combinatie van extreme hitte en het coronavirus kan gevaarlijk zijn voor de volksgezondheid. Waarom zijn extra aanpassingen nodig?

‘Er is een aantal corona-adviezen, met name ‘houd afstand’ en ‘blijf thuis’, dat bij hitte lastig kan zijn in de praktijk. We denken na over de mogelijkheden als het te warm wordt in de thuissituatie van mensen. Goed ventileren wordt een nog belangrijker advies, naast genoeg drinken en veel (water)ijsjes eten. Een buitenzonwering aanbrengen kan heel simpel met een laken voor het raam. Dat zijn maatregelen om de temperatuur in de woning zo laag mogelijk te houden. In de toekomst krijgen we vanwege klimaatverandering met veel meer met hitte te maken. De extreme hitte van vorig jaar eind juli overviel iedereen. Meteorologen hadden niet gedacht dat we in Nederland nu al 40 graden zouden meten. Daarmee is het een werkelijkheid geworden dat dit geen incident meer is, we moeten ons er nu op gaan voorbereiden. Ook vergrijzing neemt toe en daarmee dus de groep die kwetsbaar is voor hitte.’

Wat kan worden gedaan om last van de hitte te voorkomen en wat is daarin veranderd in tijden van corona?

‘De woning wordt steeds belangrijker om de hitte te beperken. De GGD bracht 25 mei de ‘Factsheet Hitte en Gezondheid uit aan de hand van onderzoek door GGD’s in Oost-Nederland over de hittebeleving van mensen in de zomer van 2019. Hierin staat advies over wat nu al kan worden ondernomen tegen de warmte in de woning, en met name de slaapkamers, waar veel mensen last hebben van slaapproblemen vanwege te hoge temperaturen. Het is heel belangrijk om elke dag de woning goed te ventileren als het buiten kouder is dan binnen. Daarnaast het advies om te proberen om elke dag een paar uur in een gekoelde ruimte of omgeving te zijn om af te koelen. Dat is nu lastig; met corona vallen er veel ruimtes af. Neem bijvoorbeeld de supermarkt. Daar is het nu moeilijk om 1,5 meter afstand te houden en je gaat er alleen snel naar toe voor de boodschappen. Het koffiehoekje is er even niet meer. Andere openbare koele ruimtes, zoals kerken en andere oude gebouwen, zouden die rol kunnen overnemen. Die oproep doen we nu ook: open de deuren als het heet wordt. Hoe meer koele ruimtes de deuren openen, hoe korter de afstand om daar te komen.

Het agenderen van de nieuwe vraagstukken vanwege de combinatie van hitte met corona is het stadium waarin we nu verkeren.  We zoeken contact met allerlei organisaties, bijvoorbeeld in de zorg, om ze te informeren en uit te nodigen mee te denken over mogelijke oplossingen.’

Ook internationaal zijn er zorgen over de combinatie van hitte en corona. Wat zijn de adviezen van het Global Heat Health Information Network (GHHIN)?

‘GHHIN, een samenwerking van veel kennisinstituten in de wereld (waaronder de Wereldgezondheisoprganisatie WHO), adviseert landen zich voor te bereiden op hitte tijdens de coronacrisis. 26 mei brachten ze hun gedetailleerde adviezen uit, geldend voor alle landen. Er moet gekeken worden naar wat van toepassing is op Nederland en wat niet. Het zijn tientallen adviezen, wat om veel maatschappelijke actie vraagt. Het hele generieke, bijna containerbegrip ‘zorg voor elkaar’ is goed uitgesplitst voor verschillende situaties.

GHHIN adviseert in een ruimte met meer dan één persoon geen ventilatoren te gebruiken. En als het niet anders kan ervoor te zorgen dat de lucht niet van de ene persoon naar de andere blaast. Dat vraagt nogal wat, bijvoorbeeld van zorgmedewerkers in verpleeghuizen, om daar steeds op te letten. Ook airco’s kunnen een probleem worden. Het advies is om de filters steeds te vervangen. Dat kan tot onduidelijkheid en onrust leiden als daar geen hele specifieke adviezen per aircosysteem op worden gegeven. Nu de GHHIN-adviezen inzichtelijk zijn knalt de urgentie er wel in.’

Welke gezondheidsklachten ontstaan er bij mensen die last hebben van de hitte?

‘Er is een gradatie, en het RIVM komt binnenkort ook uit met een opbouw van hitterisico’s. Die gaan van slaapverstoring, jeuk en duizeligheid tot een levensbedreigende hitteberoerte. Drinken en koelen is essentieel om ernstige hitte klachten te voorkomen.  Een risicoverhogende factor is dat ouderen een lagere dorstprikkel hebben en daardoor vanuit zichzelf te weinig drinken, dat is met hitte des te meer een risico. Het begint klein met te weinig drinken en te weinig koelen en kan binnen een korte tijd uitlopen tot ernstige verschijnselen. Daarbij gebruiken veel ouderen medicatie, waaronder vochtafdrijvende middelen; de bekende plaspillen. Die zijn bedoeld om versneld vocht af te drijven, wat tegenwerkt bij een hittegolf.’

Wat kan naar buiten gaan/ groen betekenen in tijden van extreme hitte? Hoe gaat corona hierin de zaak moeilijker of juist makkelijker maken?

‘Groen is enorm belangrijk. Groen is koelend. De vuistregel is zolang het buiten kouder is dan binnen is het goed om daar te zijn. In de schaduw natuurlijk. Dat geldt extra voor groene ruimtes en parken. Wat wel een probleem is, is dat boven de 35 graden de verkoelende functie van parken niet meer werkt. De huidmondjes van bomen en struiken sluiten, een soort fysieke reflex van de natuur om heel spaarzaam met zijn energie om te gaan. Dat is een nieuw fenomeen en hebben we goed waar kunnen nemen in die hele hete week vorig jaar. Dan heeft het geen zin om naar het park te gaan.’

Wat kunnen professionals in de zorg in hun (regionale) netwerken doen en is het mogelijk om ook hun ervaringen te delen (tips en trucs) of vragen (aan elkaar) te stellen?

‘De professionals die nu op adem moeten komen van de coronazorg kunnen een oproep aan de samenleving doen om bij hitte goed voor elkaar te zorgen. Zodat we inzet van professionele zorg bij hittestressverschijnselen zo veel mogelijk kunnen voorkomen. Hitte is bijna een groter probleem dan corona omdat ineens honderdduizenden mensen kwetsbaar zijn. Grotendeels is dat dezelfde groep die ook het meest kwetsbaar is voor corona. Het helpt de hitte waarschuwingen van het KNMI en het RIVM in de gaten te houden. Het Rode Kruis communiceert goed over de hitte en op hun website zijn veel tips te vinden. Ook de regionale GGD-en zullen weer klaar staan om adviezen te geven. Verder verwacht ik dat tijdens de hittegolf ook veel (social) media-aandacht ontstaat, waarbij specifieke adviezen rond hitte en corona zullen worden gedeeld.

Het mooie is, zorgen voor elkaar is niet alleen een last, het kan juist ook heel waardevol en gezellig zijn, zoals de zorgzaamheid die vanzelf naar boven kwam de afgelopen weken. Laten we die nog wat langer vasthouden.’

Meer advies over hoe hitte tegen te gaan?

• Lees de adviezen van VGGM: houd je woning koel
• Vragen en antwoorden over hitte en COVID-19 vanuit het RIVM
• Het Global Heat Health Information Network kwam uit met een global advies: GGHIN Heat and COVID-19 Information Series
• Hoe zorg je goed voor jezelf tijdens hitte, tips van het Rode Kruis: Hittetips rode kruis
• Veelgestelde vragen en advies rondom extreme hitte via GGD Leefomgeving

In 2015 initieerden Stichting Lezen en Schrijven en wij de Alliantie gezondheid en geletterdheid. Met ruim 80 partners hebben we bijgedragen aan het behalen van de doelstellingen van de Alliantie, die verbonden waren aan het programma Taal voor het Leven 2.0, dat inmiddels is afgelopen. We agendeerden en activeerden van de aanpak van laaggeletterdheid, we organiseerden netwerkbijeenkomsten en zorgden voor relevante verbindingen en ontmoetingen. Nu is het tijd voor de volgende stap.

We gaan door

De urgentie om de aanpak van laaggeletterdheid en gezondheid op de agenda te houden blijft bestaan. Daarom gaat Stichting Lezen en Schrijven door met de aanpak via het adviseren van gemeenten en organisaties. Ook met de Alliantie gezondheid en geletterdheid gaan we door. We bundelen onze krachten met de Alliantie Gezondheidsvaardigheden. Partners van deze alliantie zetten zich in voor zowel het verbeteren van de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg, als voor het ondersteunen bij het verbeteren van gezondheidsvaardigheden. Wij zijn ervan overtuigd dat we samen een grotere impact kunnen realiseren.

Werkgroep Taal maakt gezonder

Binnen de Alliantie Gezondheidsvaardigheden vormen we de nieuwe werkgroep Taal maakt gezonder. Via deze groep blijven we ons richten op het verbeteren van basisvaardigheden bij laaggeletterden, zodat zij gezondheidsvaardiger worden. We richten ons hierbij op laaggeletterde patiënten/cliënten in de gezondheidszorg en daarmee op gezondheidszorgprofessionals.

Dit doet de werkgroep

• Deelt voorbeelden, kennis en ervaring rond:
  • het agenderen van de aanpak van laaggeletterdheid in gezondheidszorg en gezondheidszorgonderwijs;
  • het herkennen en bespreken van laaggeletterdheid en het informeren van laaggeletterde patiënten/cliënten over scholing;
  • onderzoek naar de verbetering van basisvaardigheden bij laaggeletterde patiënten/cliënten.
• Bevordert en ondersteunt initiatieven rond:
  • het agenderen van de aanpak van laaggeletterdheid bij zorgprofessionals;
  • het slaan van een brug tussen professionals uit de wereld van taal en gezondheid.

Doe mee

Ben jij werkzaam in gezondheidszorg, zorgonderwijs en/of zorgonderzoek? En ben of wil je aan de slag met verbetering van basisvaardigheden bij laaggeletterde patiënten/cliënten? Word dan partner van de Alliantie Gezondheidsvaardigheden en sluit je aan bij de Werkgroep Taal maakt gezonder. Word partner van de Alliantie Gezondheidsvaardigheden.

Meld je aan bij de Werkgroep Taal maakt gezonder via Wilfred Dijkstra.

Relevante links

• Voorbeeldaanpak Laaggeletterdheid: Voel je goed!
• Stichting Lezen en Schrijven
• Thema Taal en Gezondheid in ons Kennislab
• Alliantie Gezondheidsvaardigheden
• Tel mee met Taal

GEZONDHEID EN ZORG VAN MORGEN VORMGEVEN

De druk die het COVID-19 virus op onze samenleving en op de gezondheidszorg legt is ontwrichtend. Tegelijkertijd zien we dat de digitalisering binnen de zorg een grote vlucht neemt. Alles is Gezondheid en partners lanceren een initiatief om (digitale) vernieuwing te versnellen en gezondheid en zorg van morgen structureel vorm te geven.

Virtuele Hackathon

Van donderdag 11 tot en met maandag 15 juni 2020 organiseren Deloitte, Nationale-Nederlanden, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Alles is Gezondheid, Agis Innovatiefonds en Dutch Hacking Health een virtuele hackathon.

Doel van de hackathon is het versnellen van digitale innovaties die zorgen voor het herstarten van de zorg en verbeteren van gezondheid in Nederland. Dit doen we met zowel partijen uit de gezondheidsbranche als uit het omringende ecosysteem. Alle teams staan voor dezelfde uitdaging:

“hoe kunnen wij de gezondheid en veerkracht van de burger, professional en patiënt vergroten”?

De deelnemers richten zich op preventieve en schaalbare oplossingen. Zodat gezondheid en zorg kan  worden verbeterd,  door onder andere de inzet van data en technologie.

Met dit unieke programma -vol experts en interessante sprekers – kunnen deelnemers aan impactvolle oplossingen werken. Het bijzondere is dat organisaties uit zowel het publieke als private domein -vanuit de behoeften van de mens- de krachten bundelen.  Zo kunnen we samen komen tot oplossingen die zich lenen voor toepasbaarheid, opschalen en borging. 

Deelnemen

Enthousiast om bij te dragen aan gezondheid in Nederland? Zin om de zorg te verbeteren en te (re)Starten? Wil je daarnaast ook zelf leren en je netwerk uitbreiden? De hackathon biedt plek voor zo’n 100 gemotiveerde deelnemers. Werk jij in de gezondheidszorg of ligt je ervaring bij design, data, ondernemerschap of beleid? Dan is jouw bijdrage aan toepasbare oplossingen heel welkom! Schrijf je dus snel hier in!

De verschillende partners binnen het ecosysteem kunnen jouw idee adopteren en met hun steun zullen ze bijdragen aan het opstarten of opschalen ervan. Samen herstarten we ons zorgstelsel, en starten we met gezondheid voor elke Nederlander.

Heb je een andere vraag of suggestie over reSTART HEALTHcare?

Kijk op www.dutchhackinghealth.nl/restarthealthcare.

COVID-19 bestendige Health Innovation School Rotterdam van start, digitaal maar toch dichtbij

Er is goed nieuws voor de vijftig deelnemers van Health Innovation School (HIS) Rotterdam. Waar er even vraagtekens waren over het al dan niet doorgaan van de eerste editie in de Randstad, is bekend gemaakt dat 17 juni wordt gestart met een ‘blended’ lesvorm. Twee maanden later dan de beoogde startdatum, starten de deelnemers uit de zorg en welzijn met hun interactieve leertraject om te innoveren en impact te maken met zorginnovaties. Dankzij digitale oplossingen blijft de einddatum gewoon staan op 24 september. Maar hoe kan een traject waarbij interactie tussen deelnemer en de coaches centraal staat toch doorgaan?

De HIS010 met ‘blended learning’ trapt de eerste lesblokken af met onder meer live videosessies, online overlegtafels met REMO.CO, persoonlijke videoberichten en online coaching. Bij een HIS in pre-corona tijden wordt de eerste dag veel tijd besteedt om elkaar te leren kennen. In Rotterdam staat dat deze maand al op de planning en dat doen ze anders dan normaal! In een COVID-proof ruimte wordt een introductiefilm opgenomen. Elke deelnemer krijgt een eigen Health Innovation Survival Kit mee, daarna gaan de deelnemers samen aan de slag met uiteenlopende innovatieprojecten via onder meer SLACK.

Op 16 juni is de digitale kick-off! Omdat het eerder aangekondigde diner op die dag niet doorgaat bevat de survival kit een smakelijk alternatief: het ‘Alles-liep-in-de-soep’-pakket. Met dit pakket en de virtueel geplande borrels belooft het net zo’n gaaf traject als anders te worden.

HIS Rotterdam is een initiatief van Alles is Gezondheid, Gemeente Rotterdam, LSH010, De Rotterdamse Zorg en Bureau Zorginnovatie.  Er wordt toegewerkt naar de afronding op 24 september waarbij ervan uit wordt gegaan dat iedereen dan ook weer fysiek bij elkaar kan komen. Als dat het geval is, wordt het traject spectaculair afgesloten tijdens een bijeenkomst met de kandidaten en prominente sprekers.

Lees ook:

• Health Innovation School Brabant aan de slag met innovatieve oplossingen voor gezondheid en zorg
• Health Innovation School Brabant van start

Hedwig Leijten en Marjoke Verschelling, twee ambtenaren van de afdeling Volksgezondheid bij de gemeente Utrecht, zien dat we elkaar in tijden van corona nog harder nodig hebben en vertellen hoe in Utrecht verbinding ontstaat.

Op donderdag 13 maart ontvangen alle medewerkers van de gemeente Utrecht een mail van de gemeentesecretaris; we werken vanaf morgen zeker tot 1 april thuis . Daarna volgen de maatregelen, sluitingen en persconferenties elkaar in rap tempo op.

Als we de maandag erop de computer opstarten, zien we daar een uitnodiging van Amina voor een appgroep: ‘Samen Kanaleneiland en Transwijk’. Amina is een actieve vrijwilliger in de wijk en één van de partners uit het netwerk van het Gezondheidspact Utrecht. Ze werkte mee aan het Gezonde Ideeën Festival dat we vorig jaar april organiseerden. We zien in de app meer bekenden langskomen; verschillende bekenden uit mijn netwerk van de Gezonde Wijk en van het Gezondheidspact Utrecht. Sleutelfiguren, vrijwilligers en professionals. De appgroep groeit snel van 18 naar 100 naar 200 deelnemers.

Met dit initiatief vormen we een hecht netwerk in de wijken Kanaleneiland en Transwijk met als doel hulpvragen uit de wijk in deze coronatijd zo snel mogelijk te beantwoorden en problemen snel op te lossen. Hierbij zijn formele en informele zorgverleners, professionals en vrijwilligers, jong en oud betrokken. Van de Bibliotheek en de Albert Heijn tot aan de Turkse en de Marokkaanse Moskee. De deelnemers krijgen van buitenaf vragen op zich af en ontvangen signalen, waarvan een selectie in de appgroep wordt geplaatst. Ook zijn er sub-appgroepen om vragen op te pakken door een gerichter en kleiner groepje.

De vrijwilligers voeren uit en er is ondersteuning met kennis en informatie vanuit de professionele organisaties. De wijkcoöperatie stelt het Krachtstation ter beschikking, voor o.a. de verzameling van voedselpakketten. De Albert Heijn levert bijvoorbeeld grote tassen. De bibliotheek geeft boeken cadeau en FC Utrecht ondersteunt de Voedselbank Utrecht. Iedere bijdrage helpt en wordt gewaardeerd. In de eerste week van corona kregen bijna alle adressen in de wijk een flyer in de bus met een telefoonnummer voor hulp. Amina draait overuren. In de backoffice wordt door partijen snel geschakeld. Het is hartverwarmend wat we voorbij zien komen.

Het teambesef is groot, de uitdaging duidelijk: hoe helpen we samen deze wijk – met name de mensen die wat extra hulp en ondersteuning kunnen gebruiken – de coronatijd door? Opgavegericht werken op zijn best! De grote waarde van elkaar en elkaars werk kennen, elkaar vinden, de verbinding formeel-informeel, de verbinding tussen verschillende netwerken. Het besef dat je elkaar nodig hebt om zoveel mogelijk mensen te bereiken in de stad, wordt nu heel goed zichtbaar. Onze investeringen in de Utrechtse netwerken als die van de Gezonde Wijk, het Gezondheidspact Utrecht en de Health Hub Utrecht helpen enorm in deze moeilijke tijd. Signalen bereiken ons snel en partners vinden elkaar in rap tempo om aan een integrale oplossing te werken.

De eind 2019 vastgestelde Utrechtse nota Gezondheid voor Iedereen kent onder andere het uitgangspunt ‘iedereen levert een bijdrage’. Vanuit de gedachte dat we alles en iedereen nodig hebben in de beweging naar gezondheid voor iedereen. Niet alleen de overheid probeert de gezondheid te bewaken en te beschermen, de inzet van inwoners, scholen en het bedrijfsleven is daar keihard bij nodig.

Wat we al wisten in Utrecht en uitvergroot zien in deze coronatijd, is dat netwerken op alle niveaus behulpzaam is: regionaal, lokaal, in de wijk, persoonlijk. We delen kennis, inspiratie en energie en werken samen aan de gezondheidsopgave in stad en regio. Zo ontstond in de Health Hub Utrecht een verbinding tussen een bedrijf met beeldbel-apparatuur en een verpleeghuis die dit goed kan gebruiken voor haar bewoners. Ook bij de subsidiemogelijkheid voor stimulering van eHealth, specifiek nu voor covid-19 oplossingen, werd snel geschakeld om samen te kijken hoe hier voor de regio slimme oplossingen in versnelling konden komen. Hopelijk kunnen we deze versterkte verbondenheid vasthouden wanneer we weer fysiek met elkaar verbonden zijn.

De Wijkcoöperatie Kanaleneiland, het Gezondheidpact Utrecht en Amina maken op de achtergrond al plannen om het buurtnetwerk Samen Kanaleneiland en Transwijk ook na coranatijd in stand houden. Zodra het kan, nodigen we de deelnemers fysiek uit om de overwinning en samenhorigheid te vieren en het netwerk een doorstart te geven.

Tot dat moment “houden we afstand, maar zijn misschien wel meer verbonden dan ooit’ (Hugo de Jonge, maart 2020)