Hedwig Leijten en Marjoke Verschelling, twee ambtenaren van de afdeling Volksgezondheid bij de gemeente Utrecht, zien dat we elkaar in tijden van corona nog harder nodig hebben en vertellen hoe in Utrecht verbinding ontstaat.

Op donderdag 13 maart ontvangen alle medewerkers van de gemeente Utrecht een mail van de gemeentesecretaris; we werken vanaf morgen zeker tot 1 april thuis . Daarna volgen de maatregelen, sluitingen en persconferenties elkaar in rap tempo op.

Als we de maandag erop de computer opstarten, zien we daar een uitnodiging van Amina voor een appgroep: ‘Samen Kanaleneiland en Transwijk’. Amina is een actieve vrijwilliger in de wijk en één van de partners uit het netwerk van het Gezondheidspact Utrecht. Ze werkte mee aan het Gezonde Ideeën Festival dat we vorig jaar april organiseerden. We zien in de app meer bekenden langskomen; verschillende bekenden uit mijn netwerk van de Gezonde Wijk en van het Gezondheidspact Utrecht. Sleutelfiguren, vrijwilligers en professionals. De appgroep groeit snel van 18 naar 100 naar 200 deelnemers.

Met dit initiatief vormen we een hecht netwerk in de wijken Kanaleneiland en Transwijk met als doel hulpvragen uit de wijk in deze coronatijd zo snel mogelijk te beantwoorden en problemen snel op te lossen. Hierbij zijn formele en informele zorgverleners, professionals en vrijwilligers, jong en oud betrokken. Van de Bibliotheek en de Albert Heijn tot aan de Turkse en de Marokkaanse Moskee. De deelnemers krijgen van buitenaf vragen op zich af en ontvangen signalen, waarvan een selectie in de appgroep wordt geplaatst. Ook zijn er sub-appgroepen om vragen op te pakken door een gerichter en kleiner groepje.

De vrijwilligers voeren uit en er is ondersteuning met kennis en informatie vanuit de professionele organisaties. De wijkcoöperatie stelt het Krachtstation ter beschikking, voor o.a. de verzameling van voedselpakketten. De Albert Heijn levert bijvoorbeeld grote tassen. De bibliotheek geeft boeken cadeau en FC Utrecht ondersteunt de Voedselbank Utrecht. Iedere bijdrage helpt en wordt gewaardeerd. In de eerste week van corona kregen bijna alle adressen in de wijk een flyer in de bus met een telefoonnummer voor hulp. Amina draait overuren. In de backoffice wordt door partijen snel geschakeld. Het is hartverwarmend wat we voorbij zien komen.

Het teambesef is groot, de uitdaging duidelijk: hoe helpen we samen deze wijk – met name de mensen die wat extra hulp en ondersteuning kunnen gebruiken – de coronatijd door? Opgavegericht werken op zijn best! De grote waarde van elkaar en elkaars werk kennen, elkaar vinden, de verbinding formeel-informeel, de verbinding tussen verschillende netwerken. Het besef dat je elkaar nodig hebt om zoveel mogelijk mensen te bereiken in de stad, wordt nu heel goed zichtbaar. Onze investeringen in de Utrechtse netwerken als die van de Gezonde Wijk, het Gezondheidspact Utrecht en de Health Hub Utrecht helpen enorm in deze moeilijke tijd. Signalen bereiken ons snel en partners vinden elkaar in rap tempo om aan een integrale oplossing te werken.

De eind 2019 vastgestelde Utrechtse nota Gezondheid voor Iedereen kent onder andere het uitgangspunt ‘iedereen levert een bijdrage’. Vanuit de gedachte dat we alles en iedereen nodig hebben in de beweging naar gezondheid voor iedereen. Niet alleen de overheid probeert de gezondheid te bewaken en te beschermen, de inzet van inwoners, scholen en het bedrijfsleven is daar keihard bij nodig.

Wat we al wisten in Utrecht en uitvergroot zien in deze coronatijd, is dat netwerken op alle niveaus behulpzaam is: regionaal, lokaal, in de wijk, persoonlijk. We delen kennis, inspiratie en energie en werken samen aan de gezondheidsopgave in stad en regio. Zo ontstond in de Health Hub Utrecht een verbinding tussen een bedrijf met beeldbel-apparatuur en een verpleeghuis die dit goed kan gebruiken voor haar bewoners. Ook bij de subsidiemogelijkheid voor stimulering van eHealth, specifiek nu voor covid-19 oplossingen, werd snel geschakeld om samen te kijken hoe hier voor de regio slimme oplossingen in versnelling konden komen. Hopelijk kunnen we deze versterkte verbondenheid vasthouden wanneer we weer fysiek met elkaar verbonden zijn.

De Wijkcoöperatie Kanaleneiland, het Gezondheidpact Utrecht en Amina maken op de achtergrond al plannen om het buurtnetwerk Samen Kanaleneiland en Transwijk ook na coranatijd in stand houden. Zodra het kan, nodigen we de deelnemers fysiek uit om de overwinning en samenhorigheid te vieren en het netwerk een doorstart te geven.

Tot dat moment “houden we afstand, maar zijn misschien wel meer verbonden dan ooit’ (Hugo de Jonge, maart 2020)

Verbonden zijn. Nabijheid ervaren. Juist in periode met coronavirus blijkt dit extra belangrijk. In deze tijd willen we er voor elkaar zijn en elkaar helpen. Hieronder vind je een aantal mooie initiatieven op een rij. Om elkaar te helpen, en een steun in de rug om gezond te blijven. 

NatuurWijs opdrachten in de buitenlucht

Natuurwijs en Staatsbosbeheer brengen nu wekelijks een extra nieuwsbrief uit: ‘bericht van de boswachter’. Hierin staan leuke, eenvoudige NatuurWijs opdrachten, die de kinderen uit kunnen voeren in de tuin, in het park om de hoek of rond de school (voor de kinderen van ouders die werken in vitale beroepen). Meld je aan om deze nieuwsbrief de komende tijd wekelijks te ontvangen.

Coronahulp: kom in actie

In deze coronacrisis hebben oudere en kwetsbare mensen het zwaar. Maar ook mensen die werken in de zorg, bij de politie en in supermarkten kunnen mogelijk extra hulp gebruiken zodat hun belangrijke werk door kan gaan. Op dit platform is alle vraag en aanbod op één plek verzameld: hulp vragen en aanbieden is gratis voor maatschappelijke organisaties en particulieren. Zo is de kans het grootst dat hulp gevonden wordt. Van bijles tot oppas, kook en boodschappenhulp. Hier bied je je hulp aan of vraag je om hulp.

Vlag “Met elkaar voor elkaar”

Ben jij ook trots op de mensen die onze samenleving draaiende houden in deze tijden van de corona? Van zorgpersoneel, leraren en supermarktmedewerkers tot hulpdiensten, transporteurs en zo meer. Zij werken in deze tijd nog harder dan ze normaal al doen. Hang daarom ook de vlag uit om deze mensen een hart onder de riem te steken. Laat met deze vlag zien dat zij onmisbaar zijn in deze spannende tijd: met elkaar, voor elkaar! De opbrengst van de vlag gaat naar Het Rode Kruis in de strijd tegen het coronavirus. #samenstaanwesterk

MIND Steun in corona-tijd

Het aantal gesprekken voor mensen met psychische klachten neemt toe naarmate het kabinet verdere maatregelen aankondigt. MIND wil er voor alle mensen zijn die worstelen met psychische klachten. Daarom is MIND er ook ’s avonds, naast de extra informatie en de livestream die ze iedere werkdag van 11 tot 16 uur verzorgen. Lees hier meer.

De BOOS AntiCoronaDepressiePodcast

In de BOOS AntiCoronaDepressiePodcast, gepresenteerd door Tim Hofman, is het doel de luisteraar in deze vreemde tijden van het coronavirus niet BOOS, maar BLIJ te maken. Zo sprak Tim met neuropsycholoog Erik Scherder om te kijken wat we zelf kunnen doen om onze hersenen fit, lenig en gezond te houden. En met Freek de Jonge, zelf nog kerngezond, die vertelt dat hij zijn ic-bed op zou geven voor een jonger iemand. Luister naar goede gesprekken en meer om je op te vrolijken in deze podcast-serie. 

Kom in actie met One World

Terwijl de pandemie zich verder ontwikkelt, komen er ook prachtige verhalen binnen van over de hele wereld, over solidariteit en eenheid. Bij One World krijgen die mooie verhalen extra aandacht, als lichtpuntje in deze bizarre tijden. Deel jouw eigen verhaal over hoe jij in actie komt in deze crisis. Je kunt ook de petitie tekenen, samen solidair zijn, en wereldleiders oproepen om mee te doen aan een wereldwijd responsplan.

De beste documentaires en speelfilms van De Balie

#Wevergetenjullieniet

Het is extra moeilijk dat we deze dagen niet met onze dierbaren door kunnen brengen. We missen elkaar, maar: we vergeten elkaar niet! Dat kunnen we wel met z’n allen tonen, met het vergeet-mij-nietje als symbool, een actie van Alzheimer Nederland en Samen dementievriendelijk. Doe je ook mee? Hang een raamposter op, teken een stoepkrijt bloemetje, stuur een vergeet-mij-niet fotokaart of verzin zelf een creatieve manier en deel je actie op social media met #wevergetenjullieniet.

De theaters zijn dicht en alle voorstellingen zijn afgelast. Maar creativiteit kruipt waar het niet gaan kan. Theatermakers zoeken naar manieren om hun publiek te blijven vermaken en ontroeren. En ze blijken heel goed te zijn in roeien met de riemen die je hebt. AVROTROS heeft de mooiste initiatieven op een rij gezet.

Geweldige Wijk app maakt elkaar helpen in tijden van corona makkelijker

De Geweldige Wijk app is ontwikkeld om mensen met een kleine beurs te ondersteunen hulp te organiseren bij dagelijkse uitdagingen, om zo de stress ten gevolge van schaarste te verminderen. Via de app kun je heel eenvoudig je vraag stellen. Bijvoorbeeld “Wie wil mijn medicijnen ophalen bij de apotheek?” of “Wie kan er een paar boodschappen voor mij doen in de winkel?” Iemand die hulp wil bieden kan dit direct aangeven. In deze tijden kan de app een mooi middel zijn om laagdrempelige hulp voor iedereen die dat nodig heeft in een gemeente, beter organiseren.

Psychische ondersteuning voor verpleegkundigen

Als verpleegkundige kun je op dit moment gestrest of bezorgd zijn vanwege de coronacrisis – op het werk, thuis of misschien wel allebei. Het is dan belangrijk om psychische ondersteuning te zoeken. Dat kan op verschillende plekken. De initiatieven variëren van een groep psychologen en coaches die werkers in de vitale beroepen psychisch ondersteunen, tot twee psychologen uit Brabant die collega’s uit de psychosociale sector vragen in deze provincie om van één arts of verpleegkundige buddy te worden. Op de site van Nursing vind je deze en meer initiatieven om verpleegkundigen gratis psychisch te ondersteunen.

Inzet kracht van diversiteit voor natuur en gezondheid

Hoe kunnen we de komende jaren meer mensen laten profiteren van de positieve werking van de natuur op hun gezondheid? En dan vooral de mensen die dat het hardste nodig hebben? Deze vraag stond centraal tijdens de Expertmeeting Samenwerken aan natuur en gezondheid, georganiseerd door Arts en Leefstijl, Staatsbosbeheer, Nature for Health en Alles is Gezondheid. De bijeenkomst werd geleid door dagvoorzitter Karen van Ruiten van Alles is Gezondheid.

Steeds meer wetenschappelijk onderzoek wijst op de gezonde kracht van de natuur, maar de vraag is hoe we ervoor kunnen zorgen dat ook bijvoorbeeld de gestreste young professional, de gamende puber of de ouderen in een zorginstelling hier gebruik van kunnen maken. Voor dit vraagstuk vinden we alleen oplossingsrichtingen als we vanuit verschillende domeinen samenwerken. Daarom is deze expertmeeting gehouden met 35 mensen uit de zorg, onderwijs, politiek, bedrijfsleven en welzijn en uiteraard uit de natuursector.

Interactie

Via onder meer een panelgesprek en interactieve sessies, waarbij vijf persona centraal stonden, is nagedacht, zijn ideeën gevormd en plannen gemaakt om mensen die dat nodig hebben te laten profiteren van de positieve uitwerking van de natuur op vele aspecten van onze gezondheid. Een middag waarin kloven zijn gesignaleerd en verbindingen gelegd.

Bekijk de visual die Hester Kaars van de Betekenaar tijdens de bijeenkomst maakte met panelgesprek en persona.

Vruchten en vervolgstappen

Het thema Natuur en Gezondheid staat bij een groot aantal partijen hoog op de agenda. Er worden vervolgbijeenkomsten georganiseerd. Het groenlab in Noord Holland komt regelmatig samen en er is verkenning gaande voor een Alliantie of Bondgenootschap om vanuit diverse domeinen te werken aan Natuur en Gezondheid. Deze bijeenkomst heeft daarnaast de volgende concrete plannen opgeleverd.

1. Ontwikkeling white-label materialen Natuur en Gezondheid voor (zorg)professional, patiënt, bewoner – door Arts en Leefstijl, GGD Gooi en Vechtstreek en Alles is Gezondheid.
2. Ontwikkeling beleidstool: wat kan groen betekenen voor gezondheid? Initiatiefnemers het Klimaatverbond en Alles is Gezondheid.
3. De organisatie van een Hackathon voor Jongeren in het groen on/offline door Landschappen NL, Ned Centrum Jeugdgezondheid en Nature for Health

Relevante links, video’s en naslagwerken

• Bekijk de Infographic Ruimschoots bewezen.
• Bekijk de video Buitentherapie van de wandelpsychologen.
• Bekijk de video over de groene revolutie in de ouderenzorg
• Vind onderzoek, blogs, animaties en interviews op de themapagina Groen en gezond.
• Meer informatie over de phoneforest, het bomenbos waarin je op vaste momenten je telefoon kunt hangen om even niet bereikbaar te zijn.
• Bekijk de website van Moestuin Utrecht, waar de bijeenkomst is gehouden.

Lees een van de gedichten van Jacob Passander

De vijf Place by Design-finalisten zijn aangekondigd door South by Southwest festival (SXSW). Partner van Alles is Gezondheid PLYGRND.city is met project Hoodlab geselecteerd. Met Hoodlab worden bewoners geholpen aan een gezonde en gezellige leefomgeving. SXSW, een festival in Austin in de V.S. over muziek, film en interactieve media, biedt architecten, ontwerpers, stedenbouwkundigen en kunstenaars op 16 maart de mogelijkheid om hun ontwerp te presenteren. Dit doen ze in een pitch-wedstrijd waarbij wordt gekeken naar de sociale impact van het project op de gemeenschap en de schaalbare oplossingen die ze bieden om de leefomgeving te verbeteren. Wat is de sleutel tot succes van PLYGRND.city?

PLYGRND combineert social en urban design

PLYGRND.city werkt nauw samen met buurtbewoners aan een leukere leefomgeving. Gezamenlijk pakken ze sociale vraagstukken aan en realiseren concrete oplossingen voor een sociaal- en beweegvriendelijke buurt. PLYGRND.city speelt hiermee in op het vitaliteitsprogramma van Alles is Gezondheid. Arjen Heus is initiatiefnemer en combineert met het project social en urban design. Met Alles is Gezondheid werd in 2019 het drieluik ‘Gezonde Wijkbewoner Centraal’ georganiseerd, waarbij eigentijds vitaliteitsdenken werd gestimuleerd en er is onderzocht hoe inwoners, buurten en wijken gezondheidswinst konden boeken. Tijdens het jaarcongres van Alles is Gezondheid dat plaatsvindt op dinsdag 16 juni, vertelt PLYGRND.city over het uitrollen van het project.

Inwoners maken zelf deel uit van de oplossing

Vanuit een lokale buurtwoonkamer in een container met de bewoners samen in gesprek gaan. Mensen worden er één op één gehoord en uitgenodigd om hun persoonlijke verhalen, behoeften, bezwaren en ideeën over de buurt te delen, en worden aangemoedigd om zelf deel uit te maken van de oplossing. Kijken naar de kwaliteiten en kansen van de omgeving en daar kleine, leuke en haalbare interventies & activaties ontwerpen om het gezonder en meer fun te maken voor iedereen. Dat is de werkwijze van project Hoodlab. Het project startte in 2018 in één van de armste buurten van Amsterdam Zuid-Oost, Venserpolder. Hoodlab kreeg het voor elkaar om bewoners en professionals met elkaar te verbinden en kreeg de buurt in beweging. Per project staan ze zo’n zes weken centraal in de wijk.

Buurt in beweging

In het proces is gezocht naar buurtambassadeurs die de mensen en de buurt in beweging wilden brengen. De verhalen van de mensen werden op verschillende manieren vastgelegd. Hoodlab stond aan de basis van het maken van waardevol materiaal over en met de buurt zoals video, fotoseries, openbare tentoonstellingen en community art-projecten om de energie van het project aan andere bewoners te tonen en meer tot leven te brengen. Zo kunnen ontwikkelingen ingebed en herinnerd worden. In het voorjaar van 2019 werkten ze het hele jaar door samen met de bewoners, de gemeente, professionals en verschillende organisaties aan twaalf fysieke projecten. Van het planten van 50.000 bloembollen, het bouwen van picknicktafels, een levensechte openbare tentoonstelling en het transformeren van twee grote tunnels in kunstwerken.

Kinderarmoede en huisvesting. Dat was het thema van de eerste regionale bijeenkomst van de Publieksacademie Kinderarmoede editie op 11 februari in het Stadstheater Zoetermeer. In het programma kwamen onder meer interviews, feiten en cijfers, levensverhalen van ervaringsdeskundigen, de lokale situatie en presentaties aan bod.

Wat kunnen we als individu en als collectief doen om kinderarmoede te stoppen?

Moderator Marijke Roskam brengt bij de aftrap direct focus aan met drie vragen: Wat kun je zelf doen? Wat kunnen we gezamenlijk doen? En wat hebben we van Den Haag nodig? Doel van de Publieksacademie Kinderarmoede is om -op lokaal niveau- het thema kinderarmoede bespreekbaar te maken en de krachten te bundelen om er samen iets aan te doen.

Gemeente Zoetermeer en Gemeente Leiden sluiten aan bij Alliantie Kinderarmoede

“Hoe makkelijk geven we in Nederland geld uit, maar hoe moeilijk is het om over problemen met geld te praten?”, zo vroeg wethouder Jacobien Groeneveld zich af, die inging op de problematiek in Zoetermeer, waar één op de zeven kinderen opgroeit in armoede. “Ook huisvesting is een probleem, terwijl een dak boven je hoofd toch de eerste levensbehoefte is en een basisrecht.” Zoetermeer heeft het actieplan om meer sociale woningbouw te realiseren. De lokale ambitie is dat geen enkel kind zonder ontbijt naar school gaat, want nu zitten er op elke school in Zoetermeer kinderen die niet kunnen ontbijten.

“We vragen veel organisatiekracht van juist arme gezinnen”, zegt Leidse wethouder Marleen Damen. “Bijvoorbeeld wanneer een kind gaat voetballen. Ouders worden geacht te rijden bij uitwedstrijden, bardiensten mee te draaien etc. In Leiden doen we het anders: we brengen het kind niet naar de sport, maar de sport naar het kind.” Op scholen wordt extra aan sport en cultuur gedaan. De gemeente Zoetermeer en Leiden tekenden deze avond de belofte en sluiten daarmee officieel aan bij de Alliantie Kinderarmoede.

Kompas voor kinderrechten door Kinderombudsman

Wat ervaren kinderen die opgroeien in armoede? Immateriële en materiële onzekerheid. Terwijl het kind recht heeft op goede ontwikkeling. Ieder oplossing moet dus gericht zijn aan bijdragen aan die goede ontwikkeling. Kinderombudsman heeft daarvoor een Kompas voor kinderrechten ontwikkeld. Een gespreksleidraad voor professionals om het kind te zien en betrekken in iedere beslissing.

In een inspirerende videoboodschap van Prinses Laurentien, medeoprichter Alliantie Kinderarmoede, geeft ze aan dat het essentieel is om stil te staan bij wat we vandaag moeten doen en regelen om over tien jaar te kunnen zeggen dat we het goede gedaan hebben.

Hoe geef je kinderen levensvaardigheden mee als ze opgroeien in een omgeving vol stress

Wat doet opgroeien in armoede met het brein en de levensvaardigheden van het kind? Onderzoek laat zien dat kinderen die opgroeien in armoede en met andere problemen in het gezin hun leven een onvoldoende geven. Kinderen in wijken met lage inkomens hebben meer stresshormonen in hun lichaam, wat doorwerkt in hun leervermogen. Hoe geef je kinderen dit leervermogen terug? Hoe geef je kinderen levensvaardigheden mee als ze opgroeien in een omgeving vol (geld)stress? Dat is de kernvraag van de aanpak van armoede volgens Nadja Jungmann, lector Armoede en Schulden HU.

Het is belangrijk om positieve hechting tussen ouder en kind mogelijk te maken, stress weg te nemen en levensvaardigheden te stimuleren. Laat kinderen niet de zorgen overnemen. Ieder kind heeft recht op gelijkwaardige en veilige bejegening. Kinderen die opgroeien in armoede en leven in een stressvolle omgeving kunnen levensvaardigheden minder goed ontwikkelen en hebben minder kans op stabiliteit.

Oplossingen voor het woningtekort

Opgroeien in een slechte woonomgeving betekent opgroeien met minder kansen. 25% van de huurders in Nederland leeft onder de armoedegrens. Peter Boelhouwer, hoogleraar huisvesting TU Delft, doet een oproep: “Kijk niet naar inkomen, maar naar betaalkracht. Een moeder met vier kinderen en inkomen X kan een andere betaalkracht hebben dan een echtpaar met datzelfde inkomen. We hebben in de betaalbaarheid van wonen te weinig aandacht in Nederland voor de samenstelling van het huishouden.

De komende vijf tot tien jaar gaan we het huisvestingsprobleem niet oplossen. We komen 360.000 woningen tekort. Wat we wel kunnen doen is betere tussenvoorzieningen creëren, een huis waar mensen tijdelijk kunnen verblijven om hulpverlening te krijgen en rust te creëren richting de volgende stap. Denk aan prefab woningen op tijdelijk ongebruikte terreinen in gemeenten.” Een andere tip is wachttijd overdraagbaar maken naar andere gemeenten. Voorbeeld van een alleenstaande vader met twintig jaar wachttijd in Amsterdam, maar zijn ex-vrouw en kind wonen in Hilversum. Hij wil zijn kind meer zien, maar moet daarvoor in Hilversum gaan wonen. Daar krijgt hij nul jaren wachttijd en is wonen voor hem onbereikbaar.

“Geen geld hebben geeft geen ruimte om gelukkig te zijn”

Joel Darius, ervaringsdeskundige, vertelt zijn verhaal over opgroeien in armoede bij zijn alleenstaande moeder in de Bijlmer. Op jonge leeftijd werd hij uit huis geplaatst. Met zijn IQ zat het wel goed, maar het EQ niet. Hij vertoonde probleemgedrag dat niet begrepen werd. Joel heeft het niet zo op gesprekskeidraden of kompassen voor professionals. Praat liever zoals je tegen een ouder praat, dat werkt beter. “Geen geld hebben geeft geen ruimte om gelukkig te zijn.” Door vrijwilligerswerk te doen en bij te dragen aan de Alliantie Kinderarmoede zet hij zich nu in voor anderen. De denkkracht van kinderen wordt benut met de Kinderraad van Leiden. Zoals ze zelf aangeven: “Wij zien andere dingen dan grote mensen. Vraag ons dus om advies.”

In het forumgesprek met vertegenwoordigers uit de wetenschap, praktijk, politiek en een ervaringsdeskundige kwamen tips aangevuld met bijdragen vanuit de zaal: Waar kunnen we nu zelf mee aan de slag versus wat moeten we landelijk gaan doen? De strekking was: help elkaar, kijk naar het hele plaatje en vraag door. Kinderen hebben een veilige basis nodig, dat kunnen gemeenten niet alleen oplossen en moeten we samen realiseren. Kinderarmoede vraagt om een appel op de hele gemeenschap. Als afsluiting verzorgde stand-up musician Bart Kiers een compilatie van de avond.

Over de Publieksacademie Kinderarmoede

De Publieksacademie is een initiatief van de Alliantie Kinderarmoede, NDC Mediagroep, DPG Media, Janivo en Divosa, met vaste medewerking van het Lectoraat Armoede van de Hogeschool Amsterdam en is deze editie bijgestaan door stichting Piëzo, AJN Jeugdartsen Nederland, Stadstheater Zoetermeer, gemeente Zoetermeer, gemeente Leiden. Samen, en met steeds meer partners aangesloten bij de Alliantie Kinderarmoede, zorgen ze ervoor dat in het jaar 2030 kinderen niet meer de dupe zijn van armoede en er geen nieuwe gezinnen meer zijn die in armoede vervallen.

Koning van Katoren van Jan Terlouw en Woeste Willem van Ingrid & Dieter Schubert zijn de nieuwe titels van de jaarlijkse campagne Geef een (prenten)boek cadeau. De leesbevorderingcampagne heeft als missie alle kinderen in Nederland en Vlaanderen te laten opgroeien tussen de allermooiste boeken.

Nieuw jeugdboek en prentenboeken klassieker

Als we allemaal boeken geven kunnen we kinderen bereiken. Daarom komen er ieder jaar een prachtig jeugdboek en een prentenboeken klassieker te koop voor een heel klein bedrag. Koning van Katoren is vanaf 7 februari 2020 voor €2 te koop in de boekhandel, een prikkie voor een echte klassieker. Woeste Willem is voor €2,50  te verkrijgen vanaf 10 april. Leuk om cadeau te geven, aan jezelf of een ander. Geven kan op vele manieren, bijvoorbeeld door een boek te doneren aan een goed doel. Dit kan in verschillende boekhandels in Nederland. Kijk hier onderin bij welke boekhandels je kan doneren. Iedereen kan zo zijn of haar steentje bijdragen aan een geletterde generatie. Aan wie geef jij een boek cadeau?

Gezamenlijke campagne voor de jeugd

De leesbevorderingscampagne en pledge van Alles is Gezondheid ‘Geef een (prenten)boek cadeau’ heeft als doelstelling om alle kinderen in Nederland en Vlaanderen te laten opgroeien tussen de mooiste boeken uit de jeugdliteratuur. Boekhandels en diverse landelijke organisaties bundelen hun krachten om elk jaar een jeugd- en een prentenboek klassieker op een toegankelijke manier beschikbaar te maken.

Met 800 volgers heeft Alles is Gezondheid alles in zich om een populaire ontmoetingsplek te worden op 1sociaaldomein.nl. Je kan er terecht met vragen -en antwoorden- over gezondheid, welzijn en sociaal beleid. Bijvoorbeeld over buurtpreventieteams, dementievriendelijke gemeentes, domestic drones in de zorg of het gebruik van testpanels. Zo ontstaat een leernetwerk waarin professionals elkaar verder helpen.

Gezondheid is niet langer het exclusieve werkterrein van de zorg of medische wereld. De uitdaging is om dwars door ketens en kolommen heen te denken en samen stappen te zetten.

Toegang tot 3.000 professionals

Precies deze gedachte zit er achter de deelname van Alles is Gezondheid op 1sociaaldomein.nl. Op dit platform willen wij gezondheidsprofessionals en netwerkpartners een plek bieden om elkaar vragen te stellen en kennis te delen met andere professionals in het brede sociale domein. Zo verbinden we gezondheid aan zorg, welzijn, wijk, onderwijs, werk en natuur.

Een leernetwerk ontstaat

Sinds afgelopen zomer is het aantal volgers van ons Channel op 1sociaaldomein de 800 gepasseerd. Stap voor stap ontstaat er zo een mini-community of micro-leernetwerk waar het mogelijk is om heel gericht vragen te stellen, hulp te zoeken, tips en voorbeelden te delen en ervaringen uit te wisselen bij gezondheidsvraagstukken.

Stel je vraag…

Voorbeelden van vragen waar o.a. de volgers van Alles is Gezondheid andere professionals mee verder helpen zijn:

• Wie heeft er ervaring met het opstarten van een buurtpreventieteam van vrijwillige buurtbewoners? Wat zijn de tips en tricks? (Sociaal Wijkteam Zaandam Zuid).
• Wie heeft er ervaring met en kennis over een dementie-vriendelijke gemeente? Welke interventies zijn er ingezet en welke resultaten zijn er? (GGD Friesland).
• Een studententeam van de TUe ontwikkelt Blue Jay: een ‘domestic drone’ die praktische hulp biedt in en rond huis, maar ook bij zorginstellingen en ziekenhuizen. Weet iemand voor welke toepassingen deze drone momenteel al wordt ingezet? (FWG)
• Om ons voorlichtingsmateriaal voor een breed publiek toegankelijk te maken, willen we een testpanel van laaggeletterde jonge ouders opzetten. Wie heeft er ervaring met het opzetten van zo’n testpanel? (JOGG)

Waardevolle antwoorden

Het mooie is dat de vraag die je stelt ook automatisch terecht komt bij gebruikers met dezelfde expertise. Antwoorden zijn doorgaans concreet, volgen altijd snel, vanuit meerdere invalshoeken en komen direct binnen in je mailbox.

Organisaties die ook partner of ondersteuner zijn van 1sociaaldomein zijn iPH, Sociaal Werk Nederland, Ruwaard Oss, Movisie, Jeugdzorg Nederland, Mooi Maatwerk, GGZ.NL, LCGW, Wezijn Capelle, Odensehuizen en Gezondheidsregio Oost Brabant.

Meedoen of een kijkje nemen
Meer weten of ook een vraag stellen op 1sociaaldomein? Bekijk de highlights van 2019 of ga naar www.1sociaaldomein.nl. Daar vind je ook het Channel van Alles is Gezondheid dat je -na registratie- met één druk op de knop kan volgen.

In Brabant is 21 januari de vijfde regionale editie van de Health Innovation School (HIS) van start gegaan. De vijftig deelnemers gaan de komende periode in tien projectgroepen aan de slag om de gezondheidszorg in Brabant te vernieuwen en te verbeteren. Dit doen ze aan de hand van  de vraagstukken die tijdens de lancering zijn ingebracht. De deelnemers groep is ‘the whole system in the room’; van verzekeraars en farmaceuten tot mensen uit het bedrijfsleven, onderwijs en design.

50 deelnemers starten met verbeteringen op basis van 10 casussen

Deelnemers gaan met elkaar aan de slag om stapsgewijs verbeteringen vorm te geven, creëren, testen en toe te passen. In lijn met voorgaande edities is het hoofdthema het oplossen van de verschillende en gecompliceerde arbeidsproblematiek binnen de zorg, en het verhogen van arbeidsproductiviteit. En ook: hoe houden we mensen in de wijk gezond evenals de gezondheid van zorgprofessionals zelf? In zes maanden werken de deelnemers tien casussen uit, zoals: “Hoe lossen we het tekort aan wijkverpleegkundigen op?” En “Hoe kan het thema leefstijlverandering geïntegreerd worden in alle facetten van opleidingen binnen zorg en welzijn?”

Inspiratie vanuit visie van ervaren sprekers

Peggy Goris, mede-eigenaar van Verschilmakers, vertelt hoe ze zelf door een blessure de inefficiëntie binnen de zorg heeft ervaren en over de opbouw van de zorg uit verschillende activiteiten. Martin van Berloo, beleidsmedewerker strategische analyse bij Transvorm, geeft aan dat we fundamenteel anders moeten kijken naar zorg, zorgverlening en financiering en dat een groot deel van de oplossing ligt in sociale innovatie. Hij benadrukt ook de gevolgen van het problematiseren van de arbeidsmarkt: “veel gegevens zijn geen problemen maar feiten, het heeft geen zin om ze als probleem te zien.”

Deelnemers ontmoeten ondernemers

Tijdens de avondsessie in het Ketelhuis, geopend door dagvoorzitter Karen van Ruiten, was de boodschap vanuit de meer dan 50 aanwezige ondernemers een hele duidelijke: naast nieuwe kennis en innovatie ontwikkelen deze met name ook toepassen. De deelnemers waren in de avond aanwezig met hun bestuurders, samen met de ondernemers bood dat perspectief voor verbinding.

Cross-industry is essentieel

Grondlegger van HIS en expert op het gebied van health en innovatie Lucien Engelen benadrukt dat verandering in de zorg niet uit de zorg zelf komt. Met de food, de logistieke sector en financiële instellingen kunnen we samen op een andere manier naar gezondheid kijken, daarbij is cross-industry essentieel: innovatie als recombinatie van bestaande kennis. Vaak zijn de oplossingen al te vinden in andere sectoren, daar kan op een slimme manier gebruik van worden gemaakt.”

Vertaalslag naar de praktijk

Erik Gerritsen, secretaris-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,  koppelde direct een ondernemer met een prangend vraagstuk over zijn innovatieve ‘easystepp’ als betaalbaar en gezond alternatief voor de traplift, aan een groep deelnemers en maakte de vertaalslag naar de praktijk.

HIS breidt zich uit naar de Randstad

De deelnemers gaan de komende periode in tien projectgroepen aan de slag om de ingebrachte vraagstukken op te lossen. Zij worden in het proces begeleid door ex HIS-deelnemers en partners waaronder Amgen, Zorgbelang Brabant, Acknowledge en Verschilmakers. Ook op andere plaatsen start HIS met het gezamenlijk innoveren voor gezondheid en zorg. In het voorjaar gaat HIS Rotterdam van start, gevolgd door HIS Haaglanden.

Sfeerimpressie Health Innovation School Brabant 21 & 22 januari

Persbericht

Sam& biedt via één loket ondersteuning voor ouders en intermediairs

Kinderarmoede komt vaker voor dan veel mensen denken. Zo schat 70 procent van de Nederlanders het aantal kinderen dat in Nederland onder de armoedegrens leeft te laag in of geeft aan geen idee te hebben van de omvang van kinderarmoede. Dit blijkt uit onderzoek van Panel Wizard onder 2.182 Nederlanders in opdracht van Samen voor alle Kinderen (Sam&). Gemiddeld groeit 1 op de 12 kinderen in ons land op in armoede. Vanuit de overtuiging dat je dit vraagstuk alleen sámen kunt oplossen, starten zij in januari 2020 hun campagne met als doel in 2020 alle kinderen in armoede te bereiken. Zodat zij gewoon mee kunnen doen.

In Nederland groeien 315.000* kinderen en jongeren tot 21 jaar op in armoede. Een aantal dat hoger ligt dan de meeste Nederlanders denken. Zo schat vijf op de tien het aantal kinderen dat leeft onder de armoedegrens veel te laag in en geeft 20 procent aan niet te weten hoeveel kinderen in Nederland opgroeien in armoede. Daarbij geeft een ruime meerderheid aan geen gezin te kennen waarvan zij weten of vermoeden dat zij onder de armoedegrens leven. Dit, terwijl 1 op de 12 kinderen en jongeren in Nederland opgroeit in een gezin dat financieel de eindjes nauwelijks aan elkaar kan knopen. Dat zijn gemiddeld twee kinderen per schoolklas. Vaak kunnen zij niet meedoen aan sport, dansles of schoolactiviteiten omdat er thuis weinig geld is. “Iets wat voor de buitenwereld heel gewoon lijkt, zoals het vieren van een verjaardag met vriendjes of een gezinsuitje, is zonder ondersteuning voor deze kinderen geen optie”, zegt Monique Maks, bestuurder van Sam&.

Één plek voor ouders en intermediairs

Sam& biedt één digitaal loket waar ouders en intermediairs (zoals bijvoorbeeld leerkrachten, schuldhulpverleners, huisartsen of wijkteams) eenvoudig een aanvraag kunnen indienen voor meerdere kindvoorzieningen van de bij Sam& aangesloten partijen in hun gemeenten. “Wanneer kinderen die opgroeien in armoede er gewoon bij horen en zich kunnen ontwikkelen, neemt de kans af dat zij als zij volwassen zijn in eenzelfde situatie terechtkomen”, aldus Maks. “Daarom roepen wij alle Nederlanders op om een steentje bij te dragen. Via onze portal vind je informatie over wat je kunt doen. Bijvoorbeeld door te signaleren en door te verwijzen als men kinderarmoede vermoedt, dit bespreekbaar te maken of je in te zetten.”

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ondersteunt de campagne van Sam& actief. Staatssecretaris Tamara van Ark is blij met de bundeling van krachten: “Armoede onder kinderen is schrijnend. Het is een verborgen probleem dat via Sam& beter zichtbaar gemaakt én aangepakt kan worden, naast de al bestaande ondersteuning van gemeenten en andere maatschappelijke organisaties. Door hulp laagdrempelig te maken, bereiken we meer kinderen en krijgen zij betere kansen op een goede toekomst. Daar is het uiteindelijk om te doen.”

Gemeenten omarmen initiatief

De Vereniging Nederlandse Gemeenten ziet in Sam& een meerwaarde. “Wij ondersteunen de campagne van Sam& zeer”, zegt Peter Heijkoop, voorzitter van de VNG commissie Participatie, Schuldhulpverlening en Integratie en lid van het VNG-bestuur. “Het is mooi dat er een oproep wordt gedaan aan de maatschappij om alle kinderen gewoon mee te kunnen laten doen. Als gemeenten zijn wij blij met het gezamenlijke aanbod van voorzieningen op het digitale loket van Sam&. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat kinderen efficiënter worden geholpen.”

*Bron SCP ‘Armoede in kaart 2019’

Een app om jouw data anoniem te doneren aan goede doelen en onderzoek, een online platform waarop een patiënt met een chronische aandoening verandert in een hulpverlener en een boom waarin jij letterlijk je telefoon hangt om even ‘uit’ te staan. Op 12 december 2019 presenteert de Nationale DenkTank 2019 het rapport ‘Optimaal Digitaal’ met tien oplossingen voor een beter functionerende digitale samenleving. Het traject is mede mogelijk gemaakt door Alles is Gezondheid.

Twintig jonge academici doken de afgelopen vier maanden in onze digitale toekomst. Vragen als ‘wat is het effect van digitalisering op onze mentale gezondheid?’ en ‘welke kansen biedt digitalisering om de eigen regie voor patiënten te vergroten?’ kwamen voorbij. Alle inzichten resulteren in concrete initiatieven, zoals de app Donata, het online platform InstantZorg.org en de installatie PhoneForest.

Privacyproof data delen voor maatschappelijke doelen via Donata

Commerciële partijen verzamelen grote hoeveelheden data van ons, zoals onze locatie- of berichtgegevens. Kansen om onze data voor maatschappelijke doeleinden in te zetten blijven echter nog grotendeels onbenut. Donata is bedacht voor hulpvragen van onderzoeksbureaus en goede doelen. Gebruikers kunnen via de privacyproof Donata app kiezen welk maatschappelijk onderzoek ze willen steunen, door het delen van hun eigen (gezondheids)data.

“Iemand die een Fitbit draagt, kan zijn of haar hartslagdata beschikbaar stellen voor onderzoek. Uiteraard op een veilige manier gedeeld. Het wordt een nieuwe manier van doneren aan een goed doel of initiatief. In plaats van geld doneer je data die je toch al gratis weggeeft.” – Falko Lavitt, MSc Artificial Intelligence en deelnemer Nationale DenkTank 2019.

InstantZorg.org: peer to peer platform voor chronische ziekten

In 2040 werkt 1 op de 4 Nederlanders in de zorg en zullen de zorgkosten per persoon per jaar verdubbelen, zo becijferde het RIVMi. Daarnaast bleek uit eigen onderzoek dat chronisch zieken een toenemende onbeantwoorde behoefte hebben aan eigen regie en flexibiliteit in hun zorg. We moeten de zorg dus anders gaan inrichten. InstantZorg is een peer to peer platform waarmee een chronisch patiënt één op één zijn zorgvraag stelt aan een getrainde ervaringsdeskundige. Hiermee worden makkelijke zorgvragen weggehouden uit het zorgsysteem, waardoor dit ontlast wordt. De eerste resultaten uit een pilot van de Nationale DenkTank voor patiënten met Diabates Mellitus Type 1 leveren bruikbare inzichten op.

“Het directe contact en de flexibiliteit maakt dat dit een toegevoegde waarde is boven het ziekenhuis.” “Ik durf vragen te stellen die ik nooit op een forum of facebookgroep zou stellen.” – Twee participanten van de InstantZorg pilot.

‘Uit staan’ met je smartphone in PhoneForest boom

Alleen al de aanwezigheid van een telefoon leidt tot concentratieverliesii. PhoneForest is een installatie die mensen helpt gezamenlijk afstand te nemen van digitale afleiding. Dit is urgent: Nederlanders hebben een verminderd vermogen tot digitale zelfcontrole. Zo blijkt dat 60% van de Nederlanders zijn schermtijd zou willen minderen, maar dat dit slechts in de helft van de gevallen luktiii. Afleidende prikkels van telefoons dragen bij aan overprikkeling en stressiv. De oplossing? Hang je telefoon in de boom! Dankzij PhoneForest staat de activiteit weer centraal: samen vergaderen, werken of dineren; menselijk contact wordt gestimuleerd.

Eindrapport ’Optimaal Digitaal’

Het rapport ‘Optimaal Digitaal’ is op 12 december 2019 uitgereikt in het Compagnietheater te Amsterdam aan Marleen Stikker (Directeur de Waag), Madeleine de Cock Buning (Hoogleraar ICT-recht) en Maarten Schurink (Secretaris-Generaal Ministerie BZK). Dit in aanwezigheid van ruim 350 vertegenwoordigers vanuit de overheid, wetenschap, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Naast bovengenoemde initiatieven werken de deelnemers aan nog zeven oplossingen voor een weerbare, gezonde en inclusieve digitale samenleving. Zo komt er een award voor de meest toegankelijke website voor mensen met een functiebeperking, is er een nieuwe richtlijn ontwikkeld die kinderen en ouders begeleidt bij het digitaal opgroeien en wordt de 1e rechtszaak in Europa aangespannen tegen apps die overmatig veel data verzamelen. Het eindrapport is hier te vinden of kijk op www.ndt19.nl.

Over Nationale DenkTank

De Nationale DenkTank is opgericht om een brug te slaan tussen de overheid, de wetenschap en het bedrijfsleven met als doel de Nederlandse samenleving met vernieuwende ideeën vooruit te helpen. De Nationale DenkTank 2019 bestaat uit 20 jonge academici van verschillende (studie)achtergronden. Sinds augustus 2019 doen zij intensief (veld)onderzoek naar het thema digitale samenleving en voerden ze honderden gesprekken met experts, ervaringsdeskundigen en beleidsmakers. Kijk op www.nationale-denktank.nl en op www.ndt19.nl voor meer informatie.

Themapartners

De Nationale DenkTank 2019 wordt ondersteund door vijf themapartners: het Ministerie van BZK, Fonds SGS, SIDN fonds, Alles is Gezondheid en JOGG. Daarnaast werkt de Nationale DenkTank samen met een structurele partners zoals McKinsey&Company, Kennedy Van der Laan, het Elise Mathilde Fonds, de KHMW, Andersson Elffers Felix, Newcom, De Issuemakers, Draad, THNK, Stichting W&M, het Europees Instituut De Baak en de universiteiten UvA, VU, EUR en Leiden.

Inzicht en actie

Als themapartner ligt de focus van Alles is Gezondheid op de (deel)vraag: hoe kunnen we gezond opgroeien én blijven in een steeds digitalere samenleving. Enerzijds gaat dit over jonge mensen en hoe ze omgaan met de (gezondheids)effecten van digitalisering. Anderzijds richten we ons op de mentale balans en weerbaarheid van iedereen. Als themapartner willen we bijdragen aan het belang van digitalisering en gezondheid, ons netwerk voorzien van concrete uitkomsten uit het onderzoek en partijen verbinden in start-ups of projecten die de bedachte oplossingen gaan implementeren.

Bekijk hier de video van de eindpresentatie van 12 december 2019.

Bronnen
iRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Synthese, 2018
iiWard, A. F., Duke, K., Gneezy, A., & Bos, M. W. (2017). Brain drain: The mere presence of one’s own smartphone reduces available cognitive capacity. Journal of the Association for Consumer Research, 2(2), 140-154
iiiNewcom enquête Nationale DenkTank 2019 (N=871)
ivJohannes, N., Veling, H., Verwijmeren, T., & Buijzen, M. (2018). Hard to resist? The effect of smartphone visibility and notifications on response inhibition. Journal of Media Psychology: Theories, Methods, and Applications