Veel van onze partners houden zich bezig met e-health. De e-healthweek is een leerzame week waarin het vergroten van kennis en vaardigheden op het gebied van digitale ondersteuning in de zorg centraal staat.

Met digitale ondersteuning in de zorg (e-health) krijgen mensen makkelijker toegang tot zorg en meer inzicht in hun gezondheid. Denk aan beeldbellen met je zorgverlener, online jouw recept vernieuwen, sporten met een trainings-app of tijdens een zwangerschap thuis de ontwikkeling van je baby volgen, terwijl de gynaecoloog realtime meekijkt vanuit het ziekenhuis. Toch weten veel Nederlanders nog niet voldoende wat e-health voor hen kan betekenen. Daarom wordt begin 2020 (27 januari t/m 01 februari) voor de vierde keer de e-healthweek georganiseerd. Een campagne voor het vergroten van kennis en vaardigheden op het gebied van digitale ondersteuning in de zorg. Samen met partners willen zij door heel Nederland zoveel mogelijk mensen met e-health in contact brengen en hen de mogelijkheden laten ervaren.

In 2020 wordt extra ingezet op vier thema’s:

• Bekendheid bij gebruikers van e-health. Uit onderzoek van Nivel komt naar voren dat de waardering van de e-healthweekactiviteiten en de behoefte aan informatie hoog is, maar dat een grote groep potentiële gebruikers de e-healthweek nog niet kent. Dit jaar worden meer verhalen opgehaald uit de doelgroepen om ervaringen uit te wisselen. De vraag van de gebruiker staat in de e-healthweek centraal.
• Implementatie, niet het nieuwste onderzoek maar juist het brede gebruik van e-health in zorgprocessen stimuleren zodat er versnelling en verbreding in de toepassing gaat plaatsvinden. Dit door het samenbrengen en verbinden van verschillende partijen in het netwerk: organisaties, regio’s en sectoren en aandacht voor de diverse trajecten als SET, VIPP, Medmij, coalitie digivaardig in de zorg, Groz, Zorg van Nu, e-health innovatieprijs. Er is veel, maar telt het wel op?
• Digitale vaardigheden in de zorg, de noodzaak wordt inmiddels breed erkent. Bottom-up beweging mengt zich met activiteiten in koepels en hebben een nationale landingsplek gevonden op de kennissite www.digivaardigindezorg.nl gesteund door landelijke, regionale, zorg- en onderwijspartijen. Het momentum om extra aandacht te krijgen tijdens de e-healthweek, bij elke implementatie speelt namelijk de vraag of de digitale vaardigheden van de gebruikers wel voldoende zijn.
• De e-healthweek is de meet-up van de community, zorg- en onderwijsinstellingen, gemeentes, verzekeraars, (ICT) leveranciers, etc. laten gedurende de week elkaar en de eindgebruikers zien en ervaren wat mogelijk is met e-health. Een waardevol moment wat uitgebreid wordt naar een community die gedurende het hele jaar actief is, verbindingen probeert te maken en informatie deelt.

U CREATE, Dutch Design Foundation en Alles is Gezondheid roepen zorg en welzijnsorganisaties op om ontwerpvraagstukken in te dienen over de transitie naar het ondersteunen van gezondheid en geluk. Denk bijvoorbeeld aan transities in de jeugdzorg, preventie voor kwetsbare groepen in de wijk of de aansluiting van e-health op dagelijkse routines van mensen.

Geselecteerde organisaties ontvangen begeleiding bij hun vraagstuk door de Creatieve Coalitie van U CREATE, die bestaat uit zes ontwerpbureaus, in een Future Health Design Morning, op de Health Embassy tijdens Dutch Design Week 2019.

Creativiteit als recept voor gezondheid & geluk

Het wordt steeds duidelijker dat we de wereld van zorg en welzijn anders moeten vormgeven. Snel oplopende kosten en veel te weinig personeel de komende jaren vragen om innovatie op vele fronten. Dat die innovatie grotendeels gestoeld zal zijn op nieuwe technologie zal niemand verbazen. Door de vanzelfsprekendheid van digitale diensten in ons dagelijks leven, verwachten we – als burger en patiënt – die digitalisering ook van onze gemeentes, ziekenhuizen en zorginstellingen. Toch hebben juist die instellingen vaak de grootste moeite om die vernieuwingsslag te maken en kunnen ze hulp van buitenaf goed gebruiken.

De creatieve industrie biedt die hulp graag aan in de vorm van ‘design denken en doen’. Niet alleen in het ontwerpen van producten, diensten en ervaringen, maar ook in het adviseren over organisatievernieuwing en systeemverandering. Als nieuwe ontwerpcriteria, voegt de creatieve industrie – naast efficiëntie en effectiviteit – empathie en ethiek toe.

Pitch jouw uitdaging!

Herken je de ambitie om mee te doen in de transitie naar een nieuw zorgsysteem, maar loop je in de uitwerking tegen complexe problemen aan (ongetwijfeld) waarvoor je creatieve oplossingen zoekt? Sta je open voor een wake-up call, doordacht experimenteren en leren uit onverwachte hoek?

Pitch dan jouw uitdaging via en maak kans op een designsessie van 2,5 uur met jouw afdeling, team of koplopersgroep. Verzorgd door de bureaus van U CREATE’s Creatieve Coalitie. Deze coalitie wordt gevormd door de strategen, conceptontwikkelaars en ontwerpers van Greenberry, Ideate, Panton, Design Innovation Group, IJsfontein, Gainplay.

Praktische details

• De Future Health Design Mornings van Ucreate vinden plaats tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, Klokgebouw op Strijp-S.
• Op maandag 21 oktober, woensdag 23 oktober en donderdag 24 oktober. De sessies zijn van 10 tot 12 uur met aansluitend een lunch.
• Er is plek voor 3 organisaties om hun uitdaging/case in te brengen.
• Het gaat om een eigen probleem dat jij met jouw gezondheids- of welzijnsorganisatie en eventuele partners wilt oplossen.
• Als organisatie pitch je je vraagstuk in de groep en ga je aan de slag met minimaal 3 en maximaal 10 deelnemers. Dit kunnen mensen uit je eigen organisatie zijn of relaties die je denkt nodig te hebben om te kunnen co-creëren. Denk aan een diversiteit aan invalshoeken vanuit zorg, welzijn, beleid, onderzoek, onderwijs e.a. De setting van de Dutch design Week leent zich er goed voor om relaties te nodigen, er is de die week veel te beleven en te zien. Een inspiratiebron voor iedereen!
• De definitieve selectie van de ingezonden uitdagingen/cases wordt gemaakt door de kartrekkers van Ucreate, Alles is Gezondheid en de bureaus uit de Creatieve Coalitie.
• De bureaus van de Creatieve Coalitie vormen duo’s en faciliteren gezamenlijk een sessie voor 1 zorgorganisatie
• Zij laten jouw team kennis maken met design methodes en samen verkennen we oplossingsrichtingen. De sessie gaat over enthousiasmeren, inspireren en het creëren van waardevolle ontmoetingen.

Meedoen?

Stuur vóór 1 september 2019 je vraagstuk, probleem of uitdaging in, door het aanmeldformulier in te vullen.

Heb je aanvullende documenten of instructies, stuur deze dan naar info@ucreate.nl onder vermelding van “Open Oproep Ontwerpvraagstukken voor Gezondheid en Geluk”.

Geen betere plek denkbaar voor het netwerk van Alles is Gezondheid om elkaar te treffen dan Strijp-S in Eindhoven. Juist hier is succesvol ingezet op het verbinden van sectoren, mixen van functies en is met inventiviteit omgegaan met de bestaande en nieuwe structuren. Wisselwerking in optima forma dus. Laat dit nou net het thema van ons jaarcongres zijn…

Zo’n 600 professionals waagden zich op 13 juni 2019 aan de grensverleggende ideeën van Daan Roosegaarde, creatieve werksessies, een-op-een interactie over je eigen gezondheid, toekomstvisies en trends, kennisintensief college, uiteenlopende praktijkcases, tips van netwerkpartners, een escaperoom en een show over mentale gezondheid. We pikken er enkele highlights uit. Onderaan staan de foto’s. Was je erbij? Vul hier de korte evaluatie in.

Warming-up

Bij de start verwelkomt dagvoorzitter Marianne van den Anker oud-volleyballer Bas van de Goor, die met zestig deelnemers van station Eindhoven naar Strijp-S is komen wandelen. Bas wil de kwaliteit van leven van mensen met en zonder diabetes verbeteren. “Mensen met diabetes hebben soms angst om te bewegen, maar als ze een uurtje wandelen, bijvoorbeeld met hun huisarts of zorgverlener, voelen ze zich meteen beter. Dat maakt wandelen zorg!”

Vanuit Alles is Gezondheid houdt Karen van Ruiten een introductie over wisselwerking tussen lokaal, regionaal en landelijk niveau en tussen gezonde wijkbewoners en leefomgeving. Ze stipt ook de verschuiving van ego- naar ecosysteem aan en benadrukt dat we vooral samen leren, verbinden en doen! Alleen dan maken we Nederland gezonder en vitaler.

Van shit naar schoonheid

De keynote van Daan Roosegaarde blijft bij iedereen hangen. Hij vertelt onder meer hoe hij op het idee is gekomen voor het design-innovatieprogramma Icoon Afsluitdijk. “Nederlanders vechten al honderd jaar tegen het water. We leven onder het zeeniveau maar kiezen niet voor de makkelijke weg door naar hoger gelegen gebieden te verhuizen. Het zit in ons DNA om innovatief en creatief te zijn.” Op de Afsluitdijk wilde Daan iets doen met licht dat er al is: van autolampen. Dat is gelukt met Gates of Light, reflectielijnen op de sluizen.

Volgens Daan is er geen gebrek aan techniek maar meer aan lef om iets te doen. “Onze dromen, ideeën en wensen zijn nu voeding voor robots en als dank krijgen we een like. Dat is een slechte deal. Techniek moet in dienst staan van ons en onze gezondheid. Gezondheid is namelijk een van de grootste waarden die we hebben. Wat mij betreft ligt daar de toekomst. Gezondheid benaderen vanuit verschillende sectoren en mensen betrekken bij de oplossing.” Met zijn Smog Free Tower en plannen voor het opruimen van ruimteafval laat hij zien dat het (wél) kan.

De drie belangrijkste eigenschappen die we volgens het World Economic Forum nodig hebben voor succes in 2020 zijn: complexe problemen kunnen oplossen, kritisch denken en creativiteit. Daan: “Dat zijn menselijke eigenschappen, computers kunnen dat niet! Wat definieert jou: angst of nieuwsgierigheid? Je moet grote uitdagingen klein maken, op je bek gaan en ruimte maken om samen te investeren in nieuwe ideeën. Dan gaan we van shit naar schoonheid.”

Holy sh*t voor millennials

Het middagprogramma is zo veelzijdig dat je bijna last zou krijgen van FOMO (Fear Of Missing Out), een fenomeen onder jongeren. De Holy Sh*t Show biedt misschien uitkomst bij deze keuzestress. In de skatehal maken deelnemers een reis langs de emotionele en maatschappelijke uitdagingen van deze tijd. Acht uitverkorenen maken een belangrijke carrièrekeuze, van executive met een 80-urige werkweek tot emigrant naar een exotisch oord.

Ze krijgen vervolgens te maken met ongewenste gevolgen van hun keuze en de ongezouten mening van dierbaren. Aan het eind (na het Hof van Onrecht, Doolhof van Eeuwige Twijfel en Verwarring en burn-out bij Rad van Onfortuin) vinden ze toch de heilige graal omdat ze onderweg veel hebben geleerd over het leven met twijfel, veroordeling, keuzestress en domme pech.

De Holy Sh*it Show laat zien waar de huidige generatie van millennials zoal tegenaan loopt. Gevolg: meer burn-outs en depressies dan ooit tevoren. Iets waar initiatiefnemers Wing Yan Man  en Simeon Karsten over kunnen meepraten. “Het vinden van de ideale baan is geen rechte weg, zoals veel jongeren denken”, zegt Simeon. “Gewoon gelukkig zijn is minder makkelijk als het lijkt’.

#aig2019

Ondertussen bij de andere sessies gaat Vincent Taapken in op gezonde mobiliteit en stadsinrichting, legt Caroline Baan het verband tussen preventie, zorg en ondersteuning, schetst Machteld Huber de toekomst van Positieve Gezondheid (presentatie pdf) en neemt Lucien Engelen ons mee in de transitie van gezondheidszorg naar zorg voor gezondheid. In De Kookfabriek zijn er praktijkgerichte #hoedan sessies met de Gezonde Basisschool van de Toekomst, GO! Methode, Voel je goed!, Natuur en Gezond en de Leefplekmeter. En dan is er nog de vraag: hoe krijg je gezondheidsallianties en regionale netwerken van de grond? Met de hashtag #aig2019 krijg je een goede indruk wat zich afspeelde in alle tracks.

APK gezondheid: hoe fit ben jij?

Terug naar het Ketelhuisplein. Daar kunnen bezoekers terecht bij het pop-up programma. Bijvoorbeeld om te biechten over hun schermgebruik, slaapgewoontes, in gesprek te gaan bij PLYGRND.CITY of om een gezondheidscheck te doen op het FitFestival. Hoe fit voel je je? De cholesterolmetingen geven een positief beeld, want veel bezoekers scoren laag. Een goed teken! Wel iets teveel buikomvang? Mijd dan verzadigde vetten en probeer iedere dag 1 minuut de buikspieren te trainen. En wist je dat zoethout, zout en alcohol ook een hoge bloeddruk kunnen geven? Aan de gezonde lunch van soep, salades en verse aardbeien ligt het in ieder geval niet!

Andere verdienmodellen in de zorg

Voor de plenair afsluiting pikken we er nog één sessie uit. Bij de #gezonderekenkamer van Ucreate en Panton kijken deelnemers samen naar nieuwe mogelijke verdienmodellen in zorg en welzijn. Die zijn hard nodig om te kunnen (blijven) doen wat we willen. Vanuit de gedachte dat ‘gezondheid loont’ is het goed om te onderzoeken welke geslaagde concepten relevant kunnen zijn. Al snel staan de borden vol wilde ideeën en gedachten. Wat kunnen we leren van Netflix, Marktplaats, Swappfiets of Uber? “Bij Netflix heb je de regie in eigen handen, veel keuze en het gevoel dat het betaalbaar is.” “Op Marktplaats kun je laagdrempelig en dicht bij huis op zoek naar aantrekkelijk aanbod.”

De vervolgvraag is wat we kunnen meenemen in vernieuwende concepten op het gebied van zorg en welzijn om uiteindelijk bij te dragen aan een betere gezondheid van mensen? Gaat het om goede service, gebruiksgemak of transparantie? In vier stappen brengen de groepen het verdienmodel, de waarden, werking en mogelijkheden in kaart. De vijfde stap is bepalen welke oogst we kunnen meenemen naar een volgend congres van samenwerkende gezondheidspartijen. Uiteindelijk komen alle ideeën en suggesties in een whitepaper voor VWS.

Wisselwerking gezonde voeding en mentale balans

Na het ondertekenen van vier nieuwe pledges (Geef me de 5, Vrouwenplatform Carree, Factor W en Healthworx, Perspectief Groep), sluit Kookboekenschrijver Jet van Nieuwkerk de dag af met drie gezonde smoothies die ze klaar maakt voor het publiek. Dat zijn vooral groene monsters met spinazie en avocado. Haar recepten zijn een mooie wisselwerking met de Mentale Schijf van Vijf van psychiater Esther van Fenema, die ook achter de blender staat. Beweeg voldoende, plan voldoende rust, wees matig met telefoongebruik, praat over je problemen en investeer in sociale contacten. Toetje van de dag is de verwelkoming van 20 nieuwe partners van de Alliantie Kinderarmoede en de voordracht van Merel Morre’s laatste gedicht door Alinda Scheepers, ervaringsdeskundige in kinderarmoede en sociale uitsluiting. Zo.., met flinke portie nieuwe inzichten, waardevolle ontmoetingen en opgedane praktijkkennis kan iedereen hopelijk weer vooruit!

PS: Tijdens de Dutch Design Week 2019 keren we terug op Strijp-S. Met U CREATE en Dutch Design Foundation roepen we zorg-, en welzijnsorganisaties op om ontwerpvraagstukken in te dienen over de transitie naar gezondheid en geluk. Pitch dan jouw uitdaging via en maak kans op een design-sessie in een Future Health Design Morning.

Fotografie: Timo Blanksma

Speciaal voor mensen die moeite hebben met (begrijpend) lezen heeft het Institute for Positive Health (iPH) de Eenvoudige tool Mijn Positieve Gezondheid ontwikkeld. Met het gespreksinstrument krijgen mensen inzicht in hoe het met ze gaat en vooral: wat ze willen doen om zich gelukkiger en gezonder te voelen.

Taal en Gezondheid

De lancering vond 12 juni plaats tijdens de conferentie ‘Taal en Gezondheid’. Het eerste (papieren) exemplaar van de eenvoudige tool is aangeboden aan taalheld Jose Brunselaar. Zij heeft zelf met laaggeletterdheid te maken gehad en is begeleider van taalklassen voor laaggeletterden en maakte onderdeel uit van het testteam van de eenvoudige tool.

De Eenvoudige tool Mijn Positieve Gezondheid is een gespreksinstrument net zoals de tool voor volwassenen, kinderen en jongeren die iPH eerder samen met andere organisaties heeft ontwikkeld. Deze versie, waarbij meer gebruik is gemaakt van symbolen, is zowel op papier als digitaal beschikbaar en wordt bij voorkeur samen met een (zorg)professional ingevuld.

Onderzoek

Dat er vraag was naar een eenvoudige versie van de iPH-tool, werd  duidelijk toen de resultaten van een studie in opdracht van Stichting Lezen & Schrijven bekend werden gemaakt: tussen de 34 en 40 procent van de werknemers in de schoonmaak, bouw en industrie, productie en landbouw en keuken kan nauwelijks lezen en schrijven.

In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met digitale vaardigheden en het toepassen van gezondheidsvaardigheden. Bron: Onderzoek Stichting Lezen & Schrijven.

Uitvoerig getest door doelgroep

De vereenvoudigde versie van de tool is uitvoerig getest door laaggeletterden en mensen die moeite hebben met (begrijpend) lezen. Het Institute for Positive Health heeft de tool i.s.m. de Koplopertafel Laaggeletterden ontwikkeld. De koplopertafel bestaat uit: Pharos Expertisecentrum Gezondheidsverschillen, Stichting Lezen & Schrijven, GGD Gelderland-Zuid, GGD Amsterdam en Bibliotheek Rivierenland.

Meer informatie

• www.iph.nl
• Meer over de Eenvoudige tool Mijn Positieve Gezondheid
• Digitale versie eenvoudige tool
  
• Papieren versie eenvoudige tool (pdf)
• Begeleidingsdocument zorgprofessionals (pdf)
• Video werking eenvoudige tool

Pledge

Tijdens de Conferentie Taal en Gezondheid is de pledge getekend om laaggeletterde inwoners van Rivierenland via video’s en activiteiten te helpen met een gezondere levensstijl. Lees hier meer over.

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een groene omgeving bij mensen creativiteit stimuleert, de concentratie verbetert en een rustgevend effect heeft. De outdoor Office Day speelt op deze wetenschap in en sluit perfect aan bij de breed gevoelde noodzaak om het werkgeluk en het welzijn van medewerkers te verbeteren.

Tijdens de Duurzame Week organiseren de samenwerkende bedrijven in Hooch Boulandt en Moreelse de allereerste #OutdoorOfficeday in Nederland. Dinsdag 18 juni wordt iedereen uitgenodigd midden in het stedelijk groen wandelend of zittend te vergaderen, mensen die in de buurt werken te ontmoeten of met collega’s lunchen. Het gaat erom dat mensen achter hun bureau vandaan komen, een eigen #OutdoorOfficeDay organiseren of buiten gaan werken op de locaties in de Lavendeltuin en op het Vrouwe Justitiaplein in Utrecht, waar je gebruik kunt maken van routes voor wandelend vergaderen.

De #OutdoorOfficeDay is een initiatief van Nature Desks en is mede mogelijk gemaakt door Ondernemersfonds Utrecht.

Staatssecretaris geeft startsein Nationale Diabetes Challenge 2019

Staatssecretaris Blokhuis: “Er is nog een wereld te winnen bij het voorkomen van diabetes en het verbeteren van de zorg voor mensen met diabetes. Als mensen door een gezondere leefstijl geen diabetes krijgen, beter met hun ziekte omgaan, of zelfs zonder pillen verder kunnen, gaat de kwaliteit van hun leven enorm omhoog en kunnen ze beter meedoen. Daarom gaan we volop door met alle acties uit het Nationaal Preventieakkoord gericht op het voorkomen van diabetes en het verbeteren van de diabeteszorg. De Nationale Diabetes Challenge levert daar met de klinkende resultaten ook een belangrijke bijdrage aan. Ik ben heel benieuwd naar de resultaten en ervaringen die hier in Den Haag worden neergezet. Daarmee kunnen we betere diabeteszorg voor heel Nederland weer een stap dichterbij brengen.”

Onder andere Gemeente Den Haag, Staatsbosbeheer, zorgverzekeraar Menzis, Zorggroep Hadoks, X-tra en Lijn 1 zetten, samen met de Bas van de Goor Foundation, hun handtekening op de Alles is Gezondheid-pledge. Daarna vertrok het hele gezelschap – uiteraard wandelend – naar de Hofvijver voor het fotomoment.

Den Haag – vitale stad

Richard de Mos, wethouder Sport in Den Haag sprak de aanwezigen toe via een videoboodschap: “Bewegen is niet alleen leuk, maar ook gezond. Ik ben trots als een pauw op deze samenwerking, want we willen dat alle Hagenaars voldoende bewegen en sporten. Daarom zijn we ook de officiële host city van de Nationale Sportweek 2019 in september. Ik maak direct van de gelegenheid gebruik om Hagenaars op te roepen vaker de benenwagen te nemen én lid te worden van een van de vele sportverenigingen die Den Haag rijk is!”

Meer dan alleen zorg

Een uitgebreide samenwerking zoals in Den Haag, maar bijvoorbeeld ook in Tiel, maakt de kans op succes nog groter. Bas van de Goor: “Door de handen ineen te slaan bereik je meer mensen, verdeel je de werkdruk, en help je mensen met meer dan alleen zorg. Uit onderzoek blijkt dat deelnemers aan de NDC gemotiveerd zijn om ook op andere gebieden aan hun gezondheid te werken. We zien dat mensen vrolijker worden, uit hun sociaal isolement komen, beter hun op voeding gaan letten en bijvoorbeeld ook ineens gemotiveerd zijn om te stoppen met roken. Daar kunnen andere partijen bij ondersteunen.”

Focus op gezondheid

Zorgverzekeraar Menzis ondertekende ook vanmiddag. Voorzitter van de Raad van Bestuur van Menzis Ruben Wenselaar: “Als zorgverzekeraar vinden wij het cruciaal een rol te spelen in preventie en leefkracht. Een gezonde leefstijl kan overgewicht bestrijden en kan mensen met aandoeningen zoals diabetes helpen vitaler te leven. De diabetes challenge omarmt dit principe, maakt het laagdrempelig en brengt bovendien vele zorgpartijen samen, van huisartsen en sportclubs tot aan gemeenten. Wij hopen te helpen dit initiatief op meer plekken in Nederland te realiseren.”

Finish in Den Haag

Niet alleen in Den Haag, maar op ruim 230 locaties in het land starten deze maand deelnemers met wekelijkse wandelingen onder begeleiding van professionals uit zorg-, sport en sociaal domein. Zo gaan ze aan de slag om hun leefstijl en gezondheid te verbeteren. Voornamelijk mensen met (kans op) diabetes doen mee, maar ook mensen met andere leefstijlafhankelijke aandoeningen nemen deel. Na 20 weken sluiten deelnemers de challenge af tijdens het NDC Festival, dat op 28 september plaatsvindt in de Uithof in Den Haag, tegelijk met de afsluiting van de Nationale Sportweek. Blokhuis wenste alle deelnemers heel veel wandelplezier toe.

Lees ook het interview met Mensis voorzitter Ruben Wenselaar

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over de Nationale Diabetes Challenge? Kijk op: www.nationalediabeteschallenge.nl. Voor vragen kunt u contact opnemen met de Bas van de Goor Foundation via: ndc@bvdgf.org.

Aanpak overgewicht: laaggeletterde deelnemers vallen gemiddeld 2,8 kg af

In Nederland hebben 2,5 miljoen volwassenen grote moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Daarnaast heeft bijna de helft van de volwassenen in Nederland overgewicht. Laaggeletterdheid en overgewicht gaan vaak hand in hand. Daarom startte onze partner Stichting Lezen & Schrijven in januari 2016 met een groot aantal partners het pilotproject Voel je goed!.

Voel je goed! is een doelgerichte aanpak om de gezondheid van laaggeletterde volwassenen met overgewicht te verbeteren door eet- en beweegadviezen te combineren met groepslessen gezondheidsvaardigheden. Zo’n 238 deelnemers namen deel aan de pilot van Voel je goed!. 18 april was de presentatie van de eerste onderzoeksresultaten. Op grond van deze resultaten biedt Stichting Lezen & Schrijven Voelt je goed! nu landelijk aan.

Resultaten

Onderzoeksbureau ResCon volgde 192 deelnemers. Zij kregen voor dit onderzoek vragen over hun (ervaren) gezondheid en ervaringen met Voel je goed! De belangrijkste resultaten zijn dat de deelnemers:

• gemiddeld 2,8 kg zijn afgevallen;
• in Body Mass Index (gemiddeld verschil 1,1 kg/m2) zijn gedaald;
• een smallere tailleomvang (gemiddeld -3,6 cm) hebben;
• een verbeterde algemene gezondheid ervaren;
• meer fruit eten;
• verbeterde gezondheidsvaardigheden ervaren;
• ervaren dat ze beter kunnen opschrijven wat ze bedoelen.

Deelnemers waarderen de aanpak

Negen op de tien deelnemers vinden de groepslessen (heel) interessant, (heel) duidelijk en (heel) leuk. Alles is gezondheid sprak drie deelnemers van Voel je goed!, waaronder Mala Jawalapersad: “Als je je goed voelt en minder weegt heb je meer zin om van alles te doen. Je geniet echt meer van het leven. Daarom raad ik iedereen aan om deze cursus te doen.”
Wil je meer weten over de persoonlijke ervaringen en veranderingen in de manier van leven van de deelnemers aan Voel je goed!, bekijk dan hier de video.

Grote sociaaleconomische gezondheidsverschillen

Vergeleken met hoogopgeleiden leven laagopgeleiden ruim zes jaar korter en bijna negentien jaar in minder goed ervaren gezondheid. Bepalend voor deze verschillen zijn gezondheidsvaardigheden: het kunnen vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van informatie bij het nemen van beslissingen die met je gezondheid te maken hebben. Het onvoldoende kunnen lezen en schrijven, speelt hierbij een belangrijke rol. Daar komt bij dat begeleiding niet altijd het gewenste effect heeft, omdat zorgverleners niet weten of iemand moeite heeft met lezen en schrijven .

“Mooi om te zien wat een impact Voel je goed! heeft voor heel veel mensen”, aldus Geke van Velzen, directeur-bestuurder Stichting Lezen & Schrijven. “Door persoonlijke adviezen en hulp bij het verwerken van informatie over gezonder eten en meer bewegen, lukt het deelnemers gezonder te leven. Dat is het doel en dat bereiken we met Voel je goed!”

Voel je goed! bestaat uit individuele begeleiding door een diëtist en 20 groepslessen, op een laag taalniveau, over gezond eten en voldoende bewegen door een getrainde vrijwilliger. Eén van de lessen is een supermarktrondleiding, gegeven door een diëtist. Deze rondleiding stimuleert deelnemers in de supermarkt gezondere keuzes te maken. Omdat Voel je goed! zicht richt op gedragsverandering, is er ook aandacht voor motivatie, doelen, sociale steun, beloning en de rol van de (verleidelijke) eetomgeving.

Meer informatie

• Meer over het project Voel je goed! vind je op Taalvoorhetleven.nl
• Bekijk ook het praktijkverhaal Voel je goed!  in ons kennislab.

Cofinanciering

Voel je goed! is mede mogelijk gemaakt door het FNO-programma Gezonde Toekomst Dichterbij.  Andere partners zijn Achmea, Ipskamp Printing, Lidl, Fonds Taal maakt gezonder en het Zorg Innovatie Forum.

Op woensdag 17 april tijdens het Krachtpatserevent van FNO heeft het Institute for Positive Health de jongerenversie ontwikkeld van de tool Mijn Positieve Gezondheid. De tool helpt jongeren van 16-25 jaar na te denken over wat voor hen belangrijk is en wat ze kunnen doen om zich beter te voelen.

Met de tool worden jongeren bewust gemaakt hoe ze hun gezondheid ervaren. Gezondheid is hierbij veelomvattend:  fysieke, emotionele en sociale factoren zijn meegenomen in de tool. De tool is voor jongeren mét en zonder chronische aandoening en een aanvulling op de reeds bestaande Kind- en Volwassenentool. Jongeren kunnen de tool o.a. als gespreksinstrument gebruiken in het ziekenhuis, bij de huisarts of op scholen.

Eén op de drie werkende Nederlanders krijgt een chronische aandoening. Te vaak leidt een chronische aandoening tot uitval op het werk. Blijven werken is voor veel mensen met een chronische aandoening of ingrijpende ziekte belangrijk om mee te blijven doen in de samenleving. Daarvoor is veel overleg en aanpassing nodig. Werkgevers, werkenden, zorgverleners en overheid hebben hierin ieder hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen.

Platform Fit for Work organiseerde daarom samen met de SER op vrijdag 11 april 2019 het congres ‘Zorg voor werk. Sterk voor werkbehoud bij een chronische aandoening’, in afstemming met de ministeries van VWS en SZW, en Alles is Gezondheid. Een gemêleerd gezelschap van bezoekers (o.a. bedrijven, vakbonden, ministeries, zorgverleners, arbodiensten en patiëntenorganisaties) deelde inspirerende voorbeelden en nam deel aan actieve geanimeerde discussies.

Aan de deelnemers en sprekers van het congres is gevraagd wat zij belangrijk vinden op het gebied van werkbehoud bij chronische aandoeningen. De bevindingen en aanbevelingen voor werkgevers, werkenden, zorgverleners, overheid en onderzoekers zijn in dit document verwerkt. Met als centrale boodschap:

Goed werk is van belang voor iedereen. Goed werk is cruciaal voor mensen met een chronische aandoening.

Om nu en in de toekomst de beste zorg te leveren aan iedereen in Nederland, is integrale zorg rondom de patiënt, binnen een regionaal netwerk van zorg- en welzijn, noodzakelijk. 28 regionale ziekenhuizen, verenigd in de SAZ (Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen) lanceren hun nieuwe strategische koers ‘van ziekenhuis naar gezondheidsorganisatie’. Minister Bruins nam de strategisch koers vanochtend in ontvangst. Met deze strategie richten SAZ ziekenhuizen zich naast (medische) behandeling ook op preventie, vermindering van ongezondheid en bevordering van gezondheid; sterk verankerd in de regio én samen met de patiënt.

De vergrijzende bevolking en de daarbij horende stijgende zorgvraag, de beschikbaarheid van nieuwe behandelingen, het oplopende personeelstekort en de veranderende rol van de patiënt bij zijn behandeling maken duidelijk dat de zorg in haar opzet fundamenteel moet veranderen. Tot nu toe heeft de zorg het accent primair gelegd op genezing en vermindering van ongezondheid. Met andere woorden: als problemen al zijn ontstaan. Het is uiteindelijk veel beter om te voorkómen dat die problemen ontstaan, dus moet de zorg naast behandeling ook inzetten op preventie en vroegsignalering.

Kwaliteit van leven

De SAZ ziekenhuizen zien in de bevordering van kwaliteit van leven de mogelijkheid om aan preventie een substantiële bijdrage te leveren. Hiermee verbreedt de functie van ziekenhuizen van het verminderen van ongezondheid naar ook het stimuleren van gezondheid en het bevorderen van kwaliteit van leven. De SAZ ziekenhuizen doen dit samen met andere zorg- en welzijnspartners.

Verankerd in de regio

‘De SAZ ziekenhuizen zijn bij uitstek in staat integrale zorg te bieden, samen met de andere (zorg)aanbieders in het netwerk, op de juiste plek’, aldus Bert Kleinlugtenbeld, voorzitter SAZ. ‘Ze zijn verweven met en verankerd in de regio. Zij kennen de bewoners, de lokale en sociale structuren, werken nauw samen met de huisartsen, verpleeg- en verzorgingstehuizen, thuiszorg en andere regionale zorgverleners. Op basis hiervan kunnen ze de juiste zorg en hulp organiseren en mobiliseren. Dàt is de kracht van de SAZ ziekenhuizen.’

Samenwerking

Tachtig procent van de ziekenhuiszorg is algemene ziekenhuiszorg. De integrale aanpak van de regionale ziekenhuizen is juist voor die zorg de beste en meest betaalbare optie. Daar zit de meeste ervaring en hebben de zorgprofessionals korte lijnen met de huisartsen en andere zorgverleners in de regio. Dankzij goede samenwerking in een netwerk tussen een SAZ ziekenhuis, opleidingsziekenhuis (STZ) en/of academisch ziekenhuis worden patiënten met een hoogcomplexe zorgvraag voor (een deel van) de behandeling doorverwezen naar een gespecialiseerd ziekenhuis.

Technologische ontwikkelingen en data

‘Net als in veel sectoren wordt ook de zorg de komende jaren steeds meer gedreven door data en informatie. We zijn ons als SAZ ziekenhuizen hiervan terdege bewust en kiezen er dan ook voor om het toepassen van data door de keten heen op te nemen als integraal onderdeel van onze strategie’, aldus Kleinlugtenbeld. ‘We gaan gebruik maken van innovatieve (digitale) technologieën. Hierin hebben we door onze samenwerking binnen de SAZ al veel bereikt, bijvoorbeeld met de app BeterDichtbij. We gaan zorg op afstand meten. Met behulp van data kunnen we samen met de patiënt besluiten nemen over de behandeling die het beste past bij zijn of haar situatie’.

De hele strategische koers van de SAZ, inclusief regionale voorbeelden, is te lezen op www.saz-ziekenhuizen.nl en op dezelfde website ook te bekijken in een kort animatiefilmpje.