Eén op de tien kinderen in Nederland leeft in armoede, maar 71 procent van de leerkrachten vindt het moeilijk om armoede te signaleren. Ruim de helft schat de omvang van armoede onder kinderen onjuist in, of heeft geen idee. Op de landelijke expertmeeting Kinderarmoede van 24 mei 2018 in Groningen bogen experts en professionals op het gebied van welzijn, onderwijs, kinderopvang zich samen met beleidsmakers en ervaringsdeskundigen over de vraag wat er moet gebeuren om kinderarmoede op de agenda van het onderwijs te krijgen.

Ook Hans Christiaanse, accounthouder Opvoeden en Onderwijs van Alles is gezondheid…, was aanwezig bij de expertmeeting Kinderarmoede. Helma Erkelens van De Schrijfprofs schreef een verslag:

“Het gaat om kinderen én hun ouders”

“Kinderarmoede kan niet los gezien worden van gezondheid”, stelde Hans Christiaanse. Hij schetste in grote lijnen het langdurige effect van kinderarmoede op iemands leven, zoals ervaringsdeskundigen dat zelf aangeven: honger naar liefde en eten, gemiste kansen, een gevoel van minderwaardigheid.

Wie in armoede opgroeit, geeft ‘armoedegevoel’ en ‘armoedegedrag’ door aan de volgende generatie. “Bijvoorbeeld leugentjes bedenken, zoals zeggen dat je geen zin hebt in de sportdag omdat je geen sportkleding hebt.” Veel volwassenen in armoede maken zich zorgen dat ze dezelfde fouten maken als hun ouders. Ze hebben in hun jeugd een gebrek aan liefde ervaren, niet altijd een veilig thuis gehad, in een continue spanning geleefd, en geven dat aan hun kinderen door. “Had ik maar een keer op vakantie gekund, even uit de knellende situatie thuis”, citeerde Christiaanse een ervaringsdeskundige. En: “Wat zou het fijn zijn als je eens kon praten met iemand die het begrijpt, die in zo’n situatie heeft gezeten.”

Een aantal gemeenten stelt aan kinderen in armoede een budget beschikbaar dat ze kunnen besteden bij een gemeentelijke webshop. Zo kunnen ze lid zijn van een sportclub of muziekles, of bijvoorbeeld leermiddelen aanschaffen. “Het is de vraag of ouders daar niet jaloers van worden, dat hun kind driehonderd euro te besteden heeft terwijl zij zelf iedere dag moeten zien hoe zij de eindjes aan elkaar moeten knopen.” Zijn conclusie: als je de kinderen wilt helpen, moet je ook de ouders helpen.”

Klik op de afbeelding om de visual van de expertmeeting Kinderarmoede te vergroten.

Opsteker voor alle buurtinitiatieven, -collectieven, wijk- of dorpscoöperaties en andere vormen van gemeenschapskracht: de noodzaak is er, dat wordt erkend! Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, is blij met deze sterke beweging. ‘Hier moet je wel enthousiast van worden’, zei hij afgelopen donderdag tijdens de 1e NATIONALE DIALOOG Gemeenschapskracht in Stadion Galgenwaard te Utrecht.

De Jonge prees de creativiteit en originaliteit van bewonersinitiatieven. De beweging is niet meer te stoppen en de zorg wordt er beter van door het eigenaarschap dat erbij hoort, aldus de minister. De Jonge wil af van ’top-down’ mechanismen – vanuit de overheid regels opleggen – maar andersom: meer aansluiten op de behoeften, die per wijk verschillend zijn. Kernvraag is of de zorg werkt op de vierkante meter van de wijk. Is er nog sprake van een samenleving in de wijk?

Dankbaar nam de minister het Actieprogramma Zorgzame Gemeenschappen van NL Zorgt Voor Elkaar in ontvangst, waarin een inventarisatie is gemaakt van de behoeften, knelpunten en successen overal in het land: Hoe kan het makkelijker? Ongeacht de diensten die het bewonersinitiatief aanbiedt, ervaart 50% tot 60% van de bewonersinitiatieven minimaal één groot tot zeer groot knelpunt ten aanzien van wet- en regelgeving, financiën, samenwerking met de gemeente of met aanbieders van zorg en ondersteuning. De grootste uitdaging: zie de waarde van burgerinitiatieven en beschouw deze nieuwe organisaties als volwaardige partners. De minister heeft toegezegd met het actieprogramma aan de slag te gaan, samen met bewonersinitiatieven en gemeenten.

De 1e NATIONALE DIALOOG Gemeenschapskracht was een initiatief van NL Zorgt Voor Elkaar (NLZVE), GezondNL, Omzien naar elkaar, EBU, SamenBeter, Bettery Institute en veel andere partners.  De dialoog wordt in 2019 herhaald om de beweging nog zichtbaarder te maken.